İnşaat ve Mimarlıkta Doğru CV Nasıl Hazırlanır? İşe Alım Uzmanlarının Beklentileri 

İnşaat ve mimarlık alanında etkili bir CV hazırlamak, sektörde öne çıkmanın ilk adımıdır. İşe alım uzmanları, öncelikle adayın teknik yeterliliklerini ve proje deneyimlerini net bir şekilde görmek ister. Bu nedenle, AutoCAD, Revit, SAP2000, Primavera veya BIM gibi sektöre özel yazılım bilgileri mutlaka vurgulanmalıdır. CV’de yer alacak projeler kısa ama öz bir şekilde açıklanmalı, adayın sorumlulukları, katkıları ve elde edilen sonuçlar belirtilmelidir. Ayrıca, mezuniyet bilgileri, staj deneyimleri ve varsa lisansüstü eğitimler kronolojik sırayla sunulmalıdır. Portfolyo bağlantısı eklemek, özellikle mimarlık ve tasarım odaklı pozisyonlarda, adayın görsel yetkinliklerini göstermek için kritik bir unsurdur.

İşe alım uzmanları aynı zamanda adayın soft skill ve profesyonel davranış becerilerini de değerlendirmektedir. Takım çalışması, problem çözme, proje yönetimi, iletişim ve liderlik yetenekleri CV’de kısa ifadeler veya örnek projelerle desteklenmelidir. İngilizce veya başka yabancı dil yeterliliği, özellikle uluslararası veya çok uluslu projelerde çalışacak adaylar için önemlidir ve mutlaka belirtilmelidir. CV tasarımı sade, okunabilir ve profesyonel olmalıdır; karmaşık grafikler veya aşırı renk kullanımı dikkat dağıtabilir. Bu şekilde hazırlanan bir CV, hem teknik hem de kişisel yeterlilikleri net bir şekilde ortaya koyarak, işe alım uzmanlarının dikkatini çeker ve adayın mülakata çağrılma şansını artırır.

İnşaat Sektöründe CV’nin Rolü ve Önemi
İnşaat sektöründe CV, adayın sektöre uygunluğunu ve profesyonel yetkinliklerini gösteren en kritik belgedir. Bu alanda işe alım süreci, yalnızca teknik bilgiye değil, aynı zamanda proje deneyimine, saha tecrübesine ve organizasyon becerilerine de odaklanır. CV, adayın hangi projelerde görev aldığını, sorumluluklarını ve elde ettiği sonuçları net bir şekilde ortaya koymalıdır. Ayrıca, AutoCAD, Revit, SAP2000, Primavera veya BIM gibi sektöre özel yazılım yetkinlikleri, mesleki sertifikalar ve eğitim bilgileri CV’de öne çıkarılmalıdır. Böylece aday, hem teknik hem de uygulamalı yeterliliğini kısa sürede işverenin gözünde kanıtlamış olur.

Bunun yanında, CV aynı zamanda adayın profesyonel imajını da yansıtır. İnşaat sektöründe zaman yönetimi, ekip çalışması, problem çözme ve iletişim becerileri gibi soft skill’ler, projeler üzerinden örneklerle vurgulanmalıdır. CV’nin okunabilir, düzenli ve profesyonel bir formatta hazırlanması, adayın disiplinli ve detaylara önem veren bir profesyonel olduğunu gösterir. Sektörde rekabetin yüksek olduğu düşünüldüğünde, iyi hazırlanmış bir CV sadece mülakat kapısını açmakla kalmaz, aynı zamanda adayın sektörde güvenilir ve yetkin bir profil olarak algılanmasına da yardımcı olur.

Teknik CV ile Genel CV Arasındaki Farklar
Teknik CV ile genel CV arasındaki en temel fark, odaklandıkları içerik ve detay seviyesidir. İnşaat ve mimarlık gibi mühendislik odaklı sektörlerde teknik CV, adayın sahip olduğu mesleki bilgi, yazılım becerileri, proje deneyimleri ve uygulamalı teknik yeterlilikleri ön plana çıkarır. Örneğin, AutoCAD, Revit, SAP2000, Primavera veya BIM gibi yazılım bilgileri, yürütülen projelerdeki görev ve sorumluluklar, saha tecrübeleri ve sertifikalar detaylı bir şekilde belirtilir. Teknik CV’de her proje kısa ama ölçülebilir sonuçlar ve kullanılan yöntemler üzerinden açıklanır; böylece işe alım uzmanı adayın pratik becerisini hızlıca değerlendirir.
Buna karşılık, genel CV daha çok adayın eğitim geçmişi, iş deneyimleri ve genel yetkinliklerini kapsar ve genellikle teknik detaylara derinlemesine girmez. Genel CV, iş başvurusu yaptığınız pozisyonun teknik gerekliliklerinden bağımsız olarak, adayın profesyonel profilini ve kariyer öyküsünü bütünsel olarak sunar. Soft skill’ler, iletişim yetenekleri, takım çalışması ve liderlik gibi özellikler ön plana çıkarılır. Özellikle teknik olmayan veya yönetim odaklı pozisyonlar için genel CV yeterli olabilirken, mühendislik ve mimarlık alanında teknik CV, adayın işe uygunluğunu somut verilerle göstermek açısından kritik öneme sahiptir.

İnsan Kaynakları ve Teknik Ekiplerin CV Okuma Alışkanlıkları
İnsan kaynakları (İK) ve teknik ekipler, CV’leri okurken farklı önceliklere ve bakış açılarına sahiptir. İnsan kaynakları uzmanları, CV’yi ilk taramada adayın genel profiline, iş deneyimi ve eğitim geçmişine, soft skill’lerine ve profesyonel sunumuna odaklanır. Düzenli, okunabilir ve görsel olarak net bir CV, İK açısından olumlu bir ilk izlenim yaratır. Ayrıca, dil bilgisi, format uyumu ve kronolojik tutarlılık gibi unsurlar, adayın profesyonelliği ve dikkat seviyesi hakkında fikir verir. İK uzmanı, teknik detaylara girmeden adayın temel yeterliliklerini ve pozisyona uygunluğunu hızlıca değerlendirir.

Öte yandan teknik ekipler, CV’yi detaylı ve uygulamaya yönelik bir değerlendirme aracı olarak kullanır. Mühendisler veya mimarlar, adayın sahip olduğu yazılım becerileri (AutoCAD, Revit, SAP2000, Primavera, BIM), proje deneyimleri, kullanılan teknik yöntemler ve elde edilen sonuçlara odaklanır. Projelerdeki sorumlulukların net bir şekilde belirtilmiş olması, adayın pratikteki yetkinliğini ve problem çözme becerisini gösterir. Teknik ekipler, adayın sahada veya ofiste proje gerekliliklerini karşılayıp karşılayamayacağını anlamak için CV’deki teknik detayları titizlikle inceler. Bu nedenle, inşaat ve mimarlık sektöründe CV hazırlanırken hem İK’nın hızlı taramasına uygun netlik hem de teknik ekibin detay arayışına uygun zengin içerik sağlamak önemlidir.

İnşaat ve Mimarlık CV’sinde Olması Gereken Temel Bölümler
İnşaat ve mimarlık alanında etkili bir CV’nin, adayın hem teknik hem de profesyonel yeterliliklerini net şekilde yansıtabilmesi için bazı temel bölümlere sahip olması gerekir.
1.Kişisel Bilgiler: Ad, soyad, iletişim bilgileri, adres ve profesyonel e-posta. LinkedIn veya portfolyo bağlantısı eklenmesi, özellikle mimarlık ve tasarım odaklı pozisyonlarda önemlidir.
2.Özet / Profil: Adayın kısa bir şekilde kendini tanıttığı, uzmanlık alanlarını ve kariyer hedeflerini özetleyen bölüm. Bu kısım, işe alım uzmanının ilgisini çeken ilk bölümlerden biridir.
3.Eğitim Bilgileri: Lisans ve varsa yüksek lisans bilgileri, bölüm, mezuniyet yılı, önemli başarılar veya proje notları.
4.İş / Proje Deneyimi: Önceki iş veya staj deneyimleri; yürütülen projeler, sorumluluklar ve elde edilen somut sonuçlar. Teknik detaylara yer verilmeli (ör. kullanılan yazılımlar, hesaplamalar, saha uygulamaları).
5.Teknik Beceriler: AutoCAD, Revit, SAP2000, Primavera, BIM gibi sektöre özel yazılım yetkinlikleri ve sertifikalar.
6.Soft Skill’ler ve Profesyonel Yetkinlikler: Takım çalışması, liderlik, iletişim, problem çözme gibi özellikler; projeler veya örneklerle desteklenebilir.
7.Sertifikalar ve Eğitimler: İş güvenliği, proje yönetimi veya mesleki gelişim sertifikaları.
8.Referanslar / Ek Bilgiler: İsteğe bağlı olarak, referans kişiler veya ek olarak portfolyo, sunum veya yayın linkleri.
Bu bölümler, CV’nin hem insan kaynakları hem de teknik ekip tarafından hızlı ve etkili bir şekilde değerlendirilmesini sağlar, adayın sektöre uygunluğunu ve yetkinliğini net şekilde ortaya koyar.

Kişisel Bilgiler, Eğitim ve Deneyim
İnşaat ve mimarlık CV’sinde Kişisel Bilgiler, Eğitim ve Deneyim bölümleri adayın profesyonel profilinin temel taşlarını oluşturur ve işe alım sürecinde kritik öneme sahiptir.
1. Kişisel Bilgiler: Bu bölüm, adayın iletişim bilgilerinin eksiksiz ve doğru şekilde yer aldığı alandır. Ad, soyad, telefon numarası, e-posta adresi ve ikamet bilgileri temel olarak eklenmelidir. Mümkünse LinkedIn profili veya çevrimiçi portfolyo linki de paylaşılmalıdır; özellikle mimarlık ve tasarım odaklı pozisyonlarda portfolyo, adayın görsel ve teknik yetkinliklerini doğrudan gösterir.
2. Eğitim Bilgileri: Mezun olunan okul, bölüm, mezuniyet yılı ve varsa başarı dereceleri veya ilgili projeler bu bölümde belirtilmelidir. Yüksek lisans veya sertifika programları da eklenebilir. Eğitim bilgileri, adayın sektördeki teorik altyapısını ve mesleki yeterliliğini ortaya koyar.
3. Deneyim / İş ve Proje Geçmişi: Önceki iş deneyimleri ve stajlar kronolojik olarak listelenmelidir. Her deneyimde yürütülen projeler, adayın üstlendiği sorumluluklar ve elde ettiği somut sonuçlar net bir şekilde açıklanmalıdır. Teknik detaylar (kullanılan yazılımlar, saha uygulamaları, proje boyutları) eklenmesi, özellikle teknik ekipler için değerlidir ve adayın pratik becerilerini gösterir. Bu bölüm, CV’nin en çok dikkat çeken kısmıdır ve adayın sektöre uygunluğunu hızlıca göstermede kilit rol oynar.

Teknik Yetkinlikler ve Yazılım Bilgileri
İnşaat ve mimarlık CV’sinde Teknik Yetkinlikler ve Yazılım Bilgileri bölümü, adayın sektöre uygunluğunu ve proje yürütme kapasitesini doğrudan ortaya koyan kritik bir alandır.
Teknik Yetkinlikler: Bu kısımda adayın sahip olduğu mühendislik veya tasarım odaklı beceriler sıralanır. Örneğin; yapı hesaplamaları, statik analiz, proje yönetimi, saha denetimi, malzeme bilgisi, 3D modelleme, render alma ve çizim teknikleri gibi yetkinlikler detaylandırılabilir. Her yetkinlik, mümkünse proje veya iş deneyimi üzerinden örneklendirilirse etkisi artar.
Yazılım Bilgileri: Sektöre özel yazılım bilgileri, CV’de ayrı bir başlık altında net bir şekilde gösterilmelidir. İnşaat ve mimarlık alanında en çok talep edilen yazılımlar şunlardır: AutoCAD, Revit, SAP2000, ETABS, Primavera, BIM, SketchUp, Rhino, 3ds Max, MS Project. Yazılım bilgilerinin seviyeleri (başlangıç, orta, ileri) belirtilirse işe alım uzmanları ve teknik ekipler adayın pratik yeterliliğini hızlıca değerlendirebilir. Bu bölüm, teknik ekiplerin adayın projelerde aktif rol alıp almayacağını anlaması açısından oldukça önemlidir.
Yeni Mezun ve Deneyimli Profesyoneller İçin CV Farklılıkları
İnşaat ve mimarlık sektöründe yeni mezunlar ile deneyimli profesyoneller için CV hazırlanırken farklı yaklaşımlar benimsenir.
Yeni Mezunlar: Deneyim sınırlı olduğundan, CV’de eğitim bilgileri, stajlar, akademik projeler ve portfolyo ön plana çıkarılır. Teknik beceriler ve yazılım bilgileri detaylı bir şekilde belirtilmeli; AutoCAD, Revit, SAP2000, BIM gibi programlarda sahip olunan yetkinlikler açıkça vurgulanmalıdır. Ayrıca, öğrenci kulüpleri, yarışmalar, gönüllü projeler veya akademik başarılar da adayın motivasyonunu ve öğrenme yeteneğini göstermek için eklenebilir. Soft skill’ler, projeler üzerinden örneklerle desteklenirse CV daha etkili olur.
Deneyimli Profesyoneller: İş deneyimi ve proje geçmişi CV’nin odak noktasıdır. Önceki pozisyonlarda üstlenilen sorumluluklar, yürütülen projelerin büyüklüğü ve elde edilen somut sonuçlar detaylandırılır. Teknik yetkinlikler hâlâ önemlidir ancak deneyimli adaylar için projelerde uygulama ve liderlik becerileri, ekip yönetimi ve problem çözme örnekleri ön plana çıkar. Ayrıca, mesleki sertifikalar, ileri düzey yazılım bilgileri ve yönetim deneyimi de vurgulanarak adayın sektördeki uzmanlığı açıkça gösterilir. Bu farklılaşma, CV’nin işe alım uzmanları ve teknik ekipler tarafından daha hızlı ve doğru değerlendirilmesini sağlar.

Deneyimsiz Adaylar CV’sinde Nelere Odaklanmalı?
İnşaat ve mimarlık sektöründe deneyimsiz adayların CV’si, işverenin ilgisini çekmek için farklı bir stratejiyle hazırlanmalıdır. Deneyim eksikliğini kapatmak adına, adayın eğitim, proje ve yetkinlik odaklı yönleri ön plana çıkarılmalıdır.
1. Eğitim ve Akademik Başarılar: Mezun olunan okul, bölüm, mezuniyet yılı ve varsa başarı dereceleri mutlaka belirtilmelidir. Özellikle lisans veya yüksek lisans projeleri, bitirme çalışmaları, yarışmalar ve akademik araştırmalar detaylandırılarak adayın bilgi birikimi ve motivasyonu gösterilebilir.
2. Staj ve Gönüllü Projeler: Staj deneyimi, uygulamalı bilgi ve saha tecrübesi kazanmanın önemli bir yolu olarak vurgulanmalıdır. Ayrıca, öğrenci kulüpleri, gönüllü projeler veya tasarım yarışmalarına katılım da adayın sorumluluk alabilme ve proje yürütme yeteneğini gösterir.
3. Teknik Yetkinlikler ve Yazılım Bilgileri: AutoCAD, Revit, SAP2000, BIM, SketchUp gibi sektöre özel yazılım bilgileri detaylandırılmalı ve seviyeleri belirtilmelidir. Bu bölüm, deneyim eksikliğini teknik yeterlilikle dengelemeye yardımcı olur.
4. Soft Skill ve Profesyonel Yetenekler: Takım çalışması, problem çözme, iletişim ve öğrenme becerileri gibi özellikler, projeler veya staj deneyimleri üzerinden örneklerle desteklenmelidir.
Bu odak noktaları, deneyimsiz adayın CV’sinin hem insan kaynakları hem de teknik ekip tarafından dikkatle incelenmesini sağlar ve adayın sektöre uygunluğunu güçlü bir şekilde ortaya koyar.

Deneyimli Adaylar İçin Proje ve Sorumluluk Sunumu
İnşaat ve mimarlık sektöründe deneyimli adayların CV’sinde proje ve sorumluluk sunumu, adayın uzmanlığını ve sektördeki katma değerini doğrudan göstermek için kritik bir bölümdür.
1. Proje Bazlı Sunum: Her iş deneyimi veya pozisyon altında yürütülen projeler kronolojik sırayla listelenmelidir. Proje adı, büyüklüğü, süresi ve kapsamı net bir şekilde belirtilmelidir. Örneğin, “1200 m² konut projesi – tasarım ve uygulama sorumlusu” gibi kısa ve ölçülebilir ifadeler, adayın rolünü somutlaştırır.
2. Sorumlulukların Detaylandırılması: Adayın projedeki görevleri ve üstlendiği sorumluluklar açıkça yazılmalıdır. Teknik detaylar (statik hesaplamalar, malzeme seçimleri, saha denetimi, yazılım kullanımı) ve yönetimsel görevler (ekip koordinasyonu, bütçe yönetimi, iş planlaması) ayrı ayrı belirtilirse, hem teknik ekip hem de insan kaynakları adayın kapasitesini daha iyi değerlendirir.
3. Başarı ve Katkıların Vurgulanması: Proje çıktıları, elde edilen sonuçlar veya kazanımlar kısa ve etkili bir şekilde özetlenmelidir. Örneğin; “Proje süresini %15 kısaltarak bütçeye uygun teslim sağlandı” veya “BIM entegrasyonu ile tasarım hataları %20 azaltıldı” gibi somut veriler, adayın performansını kanıtlar.
Bu şekilde yapılandırılmış bir proje ve sorumluluk sunumu, deneyimli adayın hem teknik yeterliliklerini hem de liderlik ve yönetim becerilerini net bir şekilde ortaya koyar, CV’nin sektörde fark yaratmasını sağlar.

İnşaat Sektörüne Özel CV Hataları
İnşaat ve mimarlık sektöründe CV hazırlarken yapılan hatalar, adayın yetkinliğini gölgede bırakabilir ve mülakata çağrılma şansını düşürebilir. İşte en sık rastlanan hatalar:
1. Teknik Detayların Eksik veya Yanlış Sunulması: Projelerde kullanılan yazılımlar, teknik yöntemler veya görevler eksik veya belirsiz yazıldığında, teknik ekip adayın yeterliliğini değerlendiremez. Örneğin, AutoCAD veya Revit bilgisi sadece “bildiğini” belirtmek yerine, hangi projelerde ve hangi seviyede kullanıldığı açıklanmalıdır.
2. Fazla Genel veya Soyut İfadeler: “Takım çalışmasına yatkın” veya “sorumluluk sahibiyim” gibi ifadeler somut örneklerle desteklenmediğinde CV etkisini kaybeder. İşveren, adayın bu becerileri gerçek projelerde nasıl uyguladığını görmek ister.
3. Düzen ve Görsellik Sorunları: Karmaşık tasarım, aşırı renk kullanımı veya okunması zor fontlar CV’nin profesyonel görünümünü bozar. CV, sade, temiz ve okunabilir bir formatta hazırlanmalıdır.
4. Proje ve Deneyim Sıralamasının Karışıklığı: Deneyimler kronolojik veya fonksiyonel olarak düzenlenmezse, adayın kariyer gelişimi anlaşılmaz. Yeni mezun ve deneyimli adaylar için farklı formatlar tercih edilmelidir.
5. Portfolyo veya Referans Eksikliği: Mimarlık ve tasarım odaklı pozisyonlarda portfolyo bağlantısı paylaşılmaması büyük bir eksikliktir. Ayrıca, referanslar veya onaylanabilir projeler belirtilmezse, adayın güvenilirliği azalır.
Bu hatalardan kaçınmak, CV’nin hem insan kaynakları hem de teknik ekipler tarafından hızlı ve doğru bir şekilde değerlendirilmesini sağlar.

Resibu Profilinin CV Yerine Geçen Avantajları
İnşaat ve mimarlık sektöründe Resibu profili, klasik CV’ye kıyasla adaylar için birçok avantaj sunar ve işe alım sürecini hızlandırır.
1. Güncel ve Dinamik Profil: Resibu profili, adayın güncel projelerini, teknik becerilerini ve deneyimlerini sürekli güncelleyebilmesine olanak tanır. CV’deki statik bilgiler yerine, profil üzerinden adayın son projeleri, elde ettiği başarılar ve geliştirdiği yetkinlikler anlık olarak görülebilir.
2. Doğrudan Proje ve Portfolyo Erişimi: Resibu üzerinde adaylar projelerini detaylı bir şekilde sergileyebilir, görsel dokümanlar, çizimler veya BIM/3D model örnekleri paylaşabilir. Bu özellik, özellikle mimarlık ve tasarım odaklı pozisyonlarda klasik CV’nin sınırlı görsellik imkanını aşar.
3. Doğrulanmış ve Güvenilir Bilgi: Platform üzerinden profil bilgilerinin doğrulanması, adayın eğitim ve iş deneyimlerinin güvenilirliğini artırır. İşe alım uzmanları, teknik ekipler ve şirketler, adayın gerçek yeterliliklerini hızlıca teyit edebilir.
4. İşverenlerle Etkileşim ve Görünürlük: Resibu profili, projelere ve pozisyonlara başvururken adayın görünürlüğünü artırır. İşverenler, sadece CV üzerinden değil, doğrudan profil üzerinden adayın yetkinliklerini, portfolyosunu ve referanslarını görebilir; bu da mülakat çağrısı şansını yükseltir.
Bu avantajlar, özellikle deneyimli profesyonellerin kapsamlı projelerini ve teknik yeterliliklerini etkili bir şekilde sunmasını sağlar, aynı zamanda yeni mezun adayların potansiyelini ve öğrenme yeteneklerini öne çıkarır.

CV ve Profil Güncelleme Sıklığı
İnşaat ve mimarlık sektöründe CV ve profesyonel profil güncelleme sıklığı, adayın güncel yetkinliklerini ve projelerini doğru şekilde yansıtması açısından kritik öneme sahiptir.
1. CV Güncelleme: Geleneksel CV’ler genellikle iş başvurusu yapılmadan önce güncellenir. Ancak adayın sektördeki değişen projeleri, yeni sertifikaları veya yazılım yetkinlikleri oldukça hızlı ilerlediğinden, her önemli gelişme sonrası CV’nin güncellenmesi önerilir. Bu, özellikle deneyimli profesyoneller için proje tarihleri, sorumluluklar ve elde edilen sonuçları doğru ve eksiksiz sunmak açısından önemlidir.
2. Profil Güncelleme (Resibu veya LinkedIn gibi): Dijital profiller, CV’ye göre daha dinamik ve sürekli güncellenebilir. İnşaat ve mimarlık alanında adayların projelerini tamamladıkça, yeni beceriler edindikçe veya yeni sertifikalar aldıkça profillerini hemen güncellemeleri avantaj sağlar. Önerilen ideal sıklık, her tamamlanan proje veya edinilen yeni yetkinlik sonrası, en geç üç ayda bir genel profil kontrolüdür. Böylece işverenler veya teknik ekipler adayın güncel portfolyosunu ve yetkinliklerini her zaman doğru şekilde görebilir.
Düzenli güncellemeler, adayın hem görünürlüğünü artırır hem de sektördeki rekabette öne çıkmasını sağlar.

İşe Alımda Öne Çıkan CV Stratejisi
İnşaat ve mimarlık sektöründe işe alım sürecinde öne çıkan CV stratejisi, hem teknik yeterlilikleri hem de profesyonel profilin net ve etkili bir şekilde sunulmasına dayanır.
1. Net ve Düzenli Sunum: CV, okunabilir bir formatta ve sade tasarımla hazırlanmalıdır. Başlıklar, kronolojik sıra ve maddelemeler, işe alım uzmanının hızlıca bilgiye ulaşmasını sağlar. Karmaşık tasarımlar veya aşırı renk kullanımı dikkat dağıtabilir.
2. Teknik ve Proje Odaklı İçerik: Özellikle teknik ekipler için CV’de projeler, sorumluluklar ve elde edilen somut sonuçlar net bir şekilde belirtilmelidir. Kullanılan yazılımlar (AutoCAD, Revit, SAP2000, BIM, Primavera) ve proje boyutları gibi detaylar öne çıkarılmalıdır.
3. Soft Skill ve Katma Değer: Takım çalışması, liderlik, problem çözme ve iletişim becerileri gibi yetkinlikler, projeler veya deneyimler üzerinden somut örneklerle desteklenmelidir.
4. Portfolyo ve Dijital Profil Entegrasyonu: CV’de çevrimiçi portfolyo veya Resibu/LinkedIn profili linki paylaşmak, adayın görsel ve teknik yetkinliklerini doğrudan gösterir ve öne çıkmasını sağlar.
Bu strateji, adayın hem insan kaynakları hem de teknik ekipler tarafından hızlıca değerlendirilmesini sağlar ve mülakata çağrılma şansını artırır.