İnşaatta İş Sağlığı ve Güvenliği: 2025 Rehberi 

İnşaat sektörü, çalışanların sürekli fiziksel risklerle karşılaştığı bir alan olduğu için iş sağlığı ve güvenliği (İSG) önlemleri hayati önem taşır. 2025 itibarıyla Türkiye’de inşaat projelerinde, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmeliklerle uyumlu olarak, işverenlerin çalışanlarına güvenli çalışma ortamı sağlama zorunluluğu artmıştır. Şantiyelerde kişisel koruyucu donanımlar (baret, eldiven, güvenlik ayakkabısı, iş gözlüğü) kullanımı zorunlu hale gelirken, yüksekten düşme, elektrik çarpması, ağır malzeme taşımadan kaynaklanan yaralanmalar gibi riskler için detaylı risk analizleri yapılması gerekmektedir. Ayrıca çalışanların periyodik İSG eğitimleri, acil durum tatbikatları ve sağlık gözetimleri de zorunlu uygulamalar arasında yer almaktadır.

2025 rehberine göre, inşaat projelerinde güvenlik kültürünün geliştirilmesi sadece yasal bir yükümlülük değil, aynı zamanda maliyet ve iş verimliliği açısından kritik bir strateji olarak görülmektedir. İşverenler, risk değerlendirme raporları, iş güvenliği uzmanlarının saha denetimleri ve şantiye içi güvenlik komiteleri ile olası kazaları minimize edebilir. Teknolojinin kullanımının artmasıyla, dronlar ve akıllı sensörler sayesinde şantiye alanlarındaki tehlikeler anlık olarak izlenebilir ve çalışanlara erken uyarı sistemi sağlanabilir. Bu sayede hem iş kazalarının önüne geçilir hem de inşaat süreçlerinde süreklilik ve güven sağlanır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Temel Prensipleri
İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Temel Prensipleri, tüm sektörlerde olduğu gibi özellikle inşaatta da güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı sağlamak için temel yol göstericilerdir. İşte başlıca prensipler:

1.Risk Analizi ve Önleme: Tüm çalışma alanlarında olası tehlikeler belirlenmeli, riskler analiz edilmeli ve uygun önleyici tedbirler alınmalıdır.
2.Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanımı: Çalışanlar, faaliyetlerine uygun baret, gözlük, eldiven, güvenlik ayakkabısı ve diğer koruyucu ekipmanları eksiksiz kullanmalıdır.
3.Eğitim ve Bilinçlendirme: Çalışanlara düzenli olarak İSG eğitimleri verilerek riskler ve güvenli çalışma yöntemleri konusunda bilinçlendirilmelidir.
4.İş Sağlığı Gözetimi: Çalışanların sağlık durumları periyodik olarak kontrol edilmeli; mesleki hastalıklara karşı önlemler alınmalıdır.
5.Acil Durum ve Tatbikatlar: Yangın, çökme veya diğer acil durumlar için planlar oluşturulmalı ve düzenli tatbikatlarla çalışanlar hazırlanmalıdır.
6.Güvenlik Kültürünün Oluşturulması: Tüm çalışanlar, yöneticiler ve işverenler İSG kurallarına uymanın önemini benimsemeli, güvenlik süreçlerine aktif katılım göstermelidir.
7.Teknoloji ve Denetim: Modern izleme sistemleri, sensörler ve dronlar gibi teknolojiler kullanılarak saha güvenliği sürekli denetlenmeli ve iyileştirilmelidir.
Bu prensipler, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemeye yardımcı olurken, inşaat projelerinde süreklilik ve verimliliğin sağlanmasına da katkı sunar.

İSG Yönetmelikleri ve Güncel Kanunlar
İSG Yönetmelikleri ve Güncel Kanunlar, inşaat sektörü başta olmak üzere tüm iş kollarında iş sağlığı ve güvenliğini yasal zemine oturtan kurallardır. 2025 itibarıyla Türkiye’de inşaat projelerinde uygulanması gereken temel yasal çerçeve şunlardır:
1.6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu: İşverenin çalışanların sağlığı ve güvenliği için gerekli tüm tedbirleri alma zorunluluğunu belirler; risk değerlendirmesi, KKD temini, eğitim ve sağlık gözetimi gibi yükümlülükleri içerir.
2.İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği: Şantiyede kullanılan makineler, vinçler ve diğer ekipmanların güvenli kullanım standartlarını düzenler.
3.Yüksekte Çalışma Yönetmeliği: İnşaatlarda yüksekten düşme riskine karşı alınacak önlemleri ve güvenlik sistemlerini tanımlar.
4.İş Hijyeni ve Meslek Hastalıkları Yönetmelikleri: Çalışanların maruz kalabileceği fiziksel, kimyasal ve biyolojik riskler ile meslek hastalıkları konusunda standartları belirler.
5.Acil Durum ve Yangın Yönetmelikleri: Şantiyelerde acil durum planlarının hazırlanması, yangın önlemleri ve tahliye prosedürleri ile ilgili zorunlulukları kapsar.

Güncel kanunlar ve yönetmelikler, sadece yasal uyum için değil, iş kazalarını azaltmak ve çalışma ortamını güvenli hâle getirmek için rehber niteliğindedir. Ayrıca İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’nün yayınladığı güncel tebliğler ve kılavuzlar, şantiye uygulamalarının sürekli iyileştirilmesini destekler.

Risk Değerlendirmesi ve Tehlike Analizi
Risk Değerlendirmesi ve Tehlike Analizi, inşaat projelerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetiminin temel taşlarından biridir. Şantiyelerdeki tüm faaliyetler önceden analiz edilerek olası tehlikeler belirlenir; bu tehlikeler, yüksekte çalışma, ağır malzeme taşımacılığı, elektrikli ekipman kullanımı, gürültü ve toz maruziyeti gibi alanları kapsar. Her tehlike için olası risklerin şiddeti ve gerçekleşme olasılığı değerlendirilir, ardından riskleri azaltacak önlemler belirlenir. Bu süreç, çalışanların güvenliğini sağlamanın yanı sıra iş kazalarına bağlı maliyetlerin ve iş durmalarının önüne geçer.

2025 rehberine göre, risk değerlendirmesi süreci dökümante edilmeli ve güncellenmelidir. Saha denetimleri, çalışan geri bildirimleri ve teknolojik izleme sistemleri (sensörler, dronlar, otomatik uyarı sistemleri) ile riskler sürekli kontrol altında tutulur. Ayrıca, her çalışan risk değerlendirme sonuçlarından haberdar edilmeli ve uygulanacak güvenlik önlemleri konusunda eğitim almalıdır. Bu yaklaşım, önleyici güvenlik kültürünün oluşmasını destekler ve şantiye güvenliğini sürdürülebilir kılar.

Sahadaki En Sık Karşılaşılan Riskler
Sahadaki En Sık Karşılaşılan Riskler, inşaat projelerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından öncelikli olarak ele alınması gereken tehlikeleri kapsar. 2025 itibarıyla inşaat sahalarında en yaygın riskler şunlardır:
1.Yüksekte Çalışma ve Düşme Riski: Merdiven, iskele veya çatıda çalışan personelin düşme ihtimali en yüksek risklerden biridir.
2.Malzeme ve Ekipman Kazaları: Ağır yüklerin taşınması, vinç ve forklift gibi ekipmanların hatalı kullanımı sonucu yaralanmalar görülebilir.
3.Elektrik ve Yangın Riskleri: Geçici elektrik bağlantıları, kablo hasarları ve kaynak işlemleri nedeniyle elektrik çarpması ve yangın riski mevcuttur.
4.Kayma, Takılma ve Düşme: Şantiye zeminlerindeki çamur, su birikintileri veya düzensiz malzeme yerleşimi kazalara yol açabilir.
5.Toz, Gürültü ve Kimyasal Maruziyetler: Beton kesimi, taş kırma, boya ve solvent kullanımı gibi faaliyetler çalışan sağlığı için risk oluşturur.
6.Ergonomik Riskler: Tekrarlayan hareketler, ağır kaldırmalar ve uzun süreli ayakta çalışma kas-iskelet sorunlarına yol açabilir.
Bu riskler, önleyici tedbirler, kişisel koruyucu donanımlar ve düzenli eğitimlerle minimize edilmelidir. Ayrıca sahada sürekli denetim ve güncel risk değerlendirmesi ile güvenli çalışma ortamı sağlanabilir.

Önleyici Tedbirler ve Kontrol Mekanizmaları
Önleyici Tedbirler ve Kontrol Mekanizmaları, inşaat sahalarında iş kazalarını ve meslek hastalıklarını azaltmak için hayati önem taşır. 2025 rehberine göre, sahadaki riskleri en aza indirmek için uygulanması gereken temel önlemler şunlardır:
1.Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanımı: Baret, iş ayakkabısı, eldiven, gözlük ve uygun giysiler tüm çalışanlar tarafından eksiksiz kullanılmalıdır.
2.Eğitim ve Bilinçlendirme: Çalışanlar, riskler ve güvenli çalışma yöntemleri konusunda düzenli olarak bilgilendirilmeli ve tatbikatlarla uygulamalı eğitim almalıdır.
3.Düzenli Denetim ve İzleme: İş güvenliği uzmanları ve saha mühendisleri tarafından periyodik kontroller yapılmalı; yüksek riskli alanlarda dronlar ve sensörler gibi teknolojik sistemler kullanılmalıdır.
4.Acil Durum Prosedürleri: Yangın, çökme veya kimyasal sızıntı gibi acil durumlar için planlar hazırlanmalı, alarm sistemleri ve tahliye yolları sürekli kontrol edilmelidir.
5.İş Ekipmanı Güvenliği: Vinç, forklift ve diğer makinelerin bakımı düzenli yapılmalı, kullanım talimatlarına uygun hareket edilmelidir.
6.Saha Düzeni ve Ergonomi: Malzeme depolama alanları düzenli tutulmalı, kayma ve düşme risklerini azaltacak önlemler alınmalı, çalışanların ergonomik açıdan sağlıklı pozisyonlarda çalışması sağlanmalıdır.
Bu önlemler, risklerin önceden tespit edilmesi, kazaların engellenmesi ve güvenli çalışma kültürünün oluşturulması açısından kritik rol oynar.

İnşaat Şantiyelerinde Güvenlik Ekipmanları
İnşaat Şantiyelerinde Güvenlik Ekipmanları, çalışanların olası kazalara ve meslek hastalıklarına karşı korunmasını sağlayan temel araçlardır. 2025 itibarıyla şantiyelerde kullanımı zorunlu olan başlıca ekipmanlar şunlardır:
1.Baret: Baş yaralanmalarını önlemek için tüm çalışanlar için zorunludur.
2.Güvenlik Ayakkabısı: Ağır malzeme düşmesi ve kayma riskine karşı koruma sağlar; çelik burunlu ve kaymaz tabanlı olmalıdır.
3.Eldivenler: Kesik, yanık ve kimyasal maddelere karşı el sağlığını korur.
4.Gözlük ve Yüz Koruyucu: Toz, kimyasal sıçrama ve parçalardan gözleri korur.
5.Kulak Koruyucular: Yüksek gürültüye maruz kalan çalışanlarda işitme kaybını önler.
6.Emniyet Kemeri ve Düşüş Önleyici Donanımlar: Yüksekte çalışma sırasında düşme riskini azaltır.
7.Toz Maskesi ve Solunum Koruyucular: Beton, taş kırma veya kimyasal madde maruziyetlerinde solunum yollarını korur.
Doğru ve düzenli kullanılan güvenlik ekipmanları, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesinde kritik rol oynar. Şantiye yönetimi, ekipmanların bakımını ve çalışanların kullanım alışkanlıklarını sürekli denetlemelidir.

Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKB) ve Kullanımı
Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD) ve Kullanımı, inşaat sahalarında çalışanların güvenliğini sağlamak için temel bir uygulamadır. KKD, çalışanı doğrudan etkileyebilecek tehlikelerden korurken, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesinde kritik rol oynar. 2025 rehberine göre şantiyelerde en yaygın kullanılan KKD türleri ve kullanım alanları şunlardır:
1.Baret: Baş yaralanmalarına karşı zorunlu; tüm şantiye çalışanları tarafından her zaman takılmalıdır.
2.Güvenlik Ayakkabısı: Ağır malzeme düşmesine ve kaymaya karşı çelik burunlu ve kaymaz tabanlı olmalıdır.
3.Eldiven: Kesik, yanık veya kimyasal maddelere karşı koruma sağlar; yapılan işe uygun malzeme seçimi önemlidir.
4.Gözlük ve Yüz Koruyucu: Toz, kırıcı alet parçaları ve sıçrayan kimyasal maddelerden göz ve yüzü korur.
5.Kulak Koruyucular: Yüksek gürültüye maruz kalan alanlarda işitme kaybını önler.
6.Emniyet Kemeri ve Düşüş Önleyici Donanımlar: Yüksekten çalışma sırasında düşme riskine karşı kullanılır ve bağlanma noktalarına dikkat edilmelidir.
7.Solunum Maskesi ve Filtreler: Toz, gaz ve kimyasal buharlara maruz kalınan alanlarda solunum yollarını korur.
KKD kullanımında doğru seçim, uygun kullanım ve düzenli bakım kritik öneme sahiptir. İşverenler, çalışanları KKD konusunda sürekli eğitmeli ve sahada eksiksiz kullanımını denetlemelidir. Bu yaklaşım, şantiyede güvenli bir çalışma ortamı oluşturmanın temel adımlarından biridir.
İstersen bunu bir sonraki adımda diğer İSG önlemleri ve ekipmanlarla birlikte 2025 rehberi formatında tek bir akıcı paragraf hâline getirebilirim.

Vinç, İskele ve Yük Kaldırma Ekipmanları
Vinç, İskele ve Yük Kaldırma Ekipmanları, inşaat sahalarında yüksek risk taşıyan araçlardır ve doğru kullanım, iş sağlığı ve güvenliği açısından kritik öneme sahiptir. 2025 rehberine göre, bu ekipmanların güvenli kullanımında dikkat edilmesi gereken başlıca noktalar şunlardır:
1.Vinçler: Operatör lisansına sahip kişiler tarafından kullanılmalı, maksimum yük kapasitesi aşılmamalı ve günlük bakım kontrolleri yapılmalıdır.
2.İskeleler: Kurulum standartlara uygun olmalı, yeterli bağlantı ve sabitleme sağlanmalı, çalışanlar yüksekte çalışırken düşüşe karşı emniyet kemeri kullanmalıdır.
3.Yük Kaldırma Ekipmanları (Forklift, Palet Taşıyıcı vb.): Operatörler eğitimli olmalı, ekipmanın teknik kontrolleri düzenli yapılmalı ve yükler dengeli şekilde taşınmalıdır.
4.İşaretleme ve Güvenlik Alanları: Vinç ve yük kaldırma alanları şantiye içinde net şekilde işaretlenmeli, yetkisiz kişilerin girişine izin verilmemelidir.
5.Düzenli Denetim ve Bakım: Tüm kaldırma ekipmanları periyodik olarak kontrol edilmeli, arızalar derhal giderilmelidir.
Bu önlemler, kazaların önlenmesini, çalışan güvenliğinin sağlanmasını ve inşaat projelerinin sürekliliğini garanti altına alır.

Elektrik ve Kaynak İşlerinde Güvenlik
Elektrik ve Kaynak İşlerinde Güvenlik, inşaat sahalarında yüksek riskli faaliyetler arasında yer alır ve ciddi yaralanmalar ile yangın risklerini önlemek için titizlikle uygulanmalıdır. 2025 rehberine göre dikkat edilmesi gereken temel noktalar şunlardır:
1.Elektrik İşleri: Tüm elektrik bağlantıları yetkili elektrikçiler tarafından yapılmalı, topraklama ve sigorta sistemleri kontrol edilmeli, geçici kablolar düzgün ve güvenli şekilde yerleştirilmelidir.
2.Kişisel Koruyucu Donanım (KKD): Elektrik işleri sırasında izolasyon eldiveni, yalıtkan ayakkabı ve uygun iş kıyafetleri kullanılmalıdır.
3.Kaynak İşleri: Kaynak sırasında işçilerin uygun kaynak maskesi, eldiven, özel giysi ve göz koruyucu kullanması zorunludur. Ayrıca, çevrede yanıcı maddeler bulunmamalı ve yeterli havalandırma sağlanmalıdır.
4.Güvenlik Talimatları ve Eğitim: Çalışanlar, elektrik ve kaynak riskleri konusunda düzenli olarak bilgilendirilmeli, acil durum prosedürleri öğretilmelidir.
5.Denetim ve Bakım: Elektrik panoları, kablolar, kaynak makineleri ve ekipmanlar periyodik olarak kontrol edilmeli; herhangi bir arıza veya risk anında müdahale edilmelidir.
Bu önlemler, iş kazalarının ve yangın risklerinin önlenmesine yardımcı olurken, güvenli bir çalışma ortamının sürekliliğini sağlar.

İşveren ve Çalışan Sorumlulukları
İşveren ve Çalışan Sorumlulukları, inşaat sektöründe iş sağlığı ve güvenliğinin etkin şekilde uygulanabilmesi için kritik öneme sahiptir. 2025 rehberine göre sorumluluklar şu şekilde özetlenebilir:
1.İşveren Sorumlulukları:
oÇalışanlar için güvenli bir çalışma ortamı sağlamak ve riskleri minimize etmek.
oKKD temini, periyodik İSG eğitimleri ve sağlık gözetimi sağlamak.
oİş ekipmanlarının güvenli kullanımını sağlamak ve düzenli bakımını yapmak.
oRisk değerlendirme raporlarını hazırlamak, güncel tutmak ve saha denetimleri ile riskleri kontrol altında tutmak.
oAcil durum planları hazırlamak ve tatbikatlarla çalışanları bilgilendirmek.
2.Çalışan Sorumlulukları:

• Kendini ve başkalarını korumak için KKD’yi eksiksiz kullanmak.
• İSG eğitimlerine katılmak ve güvenli çalışma prosedürlerine uymak.
• Saha koşullarını ve ekipmanları dikkatle kullanmak, arızaları ve tehlikeleri raporlamak.
• İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kurallara riayet etmek ve risk oluşturabilecek davranışlardan kaçınmak.

Bu sorumluluklar, iş kazalarını önlemek, güvenli çalışma kültürünü güçlendirmek ve şantiye verimliliğini artırmak için hem işveren hem de çalışan tarafından titizlikle yerine getirilmelidir.

İşverenin Yükümlülükleri ve Denetim Sorumluluğu
İşverenin Yükümlülükleri ve Denetim Sorumluluğu, inşaat sahalarında iş sağlığı ve güvenliğinin etkin bir şekilde uygulanabilmesi için temel bir unsurdur. 2025 rehberine göre işverenin başlıca sorumlulukları şunlardır:
1.Güvenli Çalışma Ortamı Sağlama: Tüm iş süreçlerinde risk analizi yapmak, tehlikeleri belirlemek ve çalışanlar için güvenli bir çalışma alanı oluşturmak.
2.Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Temini: Çalışanların ihtiyacına uygun baret, eldiven, gözlük, ayakkabı ve diğer donanımları sağlamak ve kullanımlarını denetlemek.
3.Eğitim ve Bilinçlendirme: Çalışanlara düzenli İSG eğitimleri vermek, acil durum ve tahliye tatbikatları yaptırmak.
4.İş Ekipmanı ve Araçların Güvenliği: Vinç, iskele, forklift, kaynak makineleri gibi tüm ekipmanların bakımını yapmak ve güvenli kullanımını sağlamak.
5.Saha Denetimleri: İş güvenliği uzmanları ve mühendisler aracılığıyla düzenli saha kontrolleri yapmak, tespit edilen eksiklikleri hızla gidermek.
6.Yasal Uyum ve Dokümantasyon: 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmeliklere uyum sağlamak, risk değerlendirme raporlarını güncel tutmak ve denetimlerde hazır bulundurmak.
Bu yükümlülük ve denetim sorumlulukları, iş kazalarının önlenmesi, güvenli çalışma kültürünün oluşturulması ve inşaat projelerinin sürekliliğinin sağlanması açısından kritik öneme sahiptir.

Çalışanın Saha Güvenliği ve İhbar Mekanizmaları
Çalışanın Saha Güvenliği ve İhbar Mekanizmaları, inşaat projelerinde iş kazalarının önlenmesi ve güvenli çalışma ortamının korunması için kritik öneme sahiptir. 2025 rehberine göre bu alanın temel unsurları şunlardır:
1.Saha Güvenliği: Çalışanlar, KKD’lerini eksiksiz kullanmalı, güvenli çalışma prosedürlerine uymalı ve yüksek riskli alanlarda dikkatli hareket etmelidir. İskele, vinç, kaynak ve elektrik gibi tehlikeli işlerde özel önlemler alınmalı ve yalnız çalışmaktan kaçınılmalıdır.
2.İhbar Mekanizmaları: Çalışanlar, tehlikeli durumları, arızaları veya güvenlik ihlallerini gecikmeden yetkili iş güvenliği uzmanlarına veya saha mühendislerine bildirmelidir. Şantiye içinde ihbar kutuları, mobil uygulamalar veya doğrudan raporlama hatları gibi mekanizmalar kullanılabilir.
3.Geri Bildirim ve Sürekli İyileştirme: Çalışanların bildirimleri, risk değerlendirmesi ve saha denetimleri ile bütünleştirilerek, güvenlik önlemlerinin güncellenmesi ve geliştirilmesi sağlanır.

Bu uygulamalar, çalışanların aktif rol aldığı bir güvenlik kültürü oluşturur, kazaların önlenmesine katkı sağlar ve şantiyede güvenli bir çalışma ortamının sürekliliğini garanti eder.

Kaza Bildirimi ve İlk Müdahale Süreci
Kaza Bildirimi ve İlk Müdahale Süreci, inşaat sahalarında meydana gelebilecek iş kazalarının etkilerini en aza indirmek ve çalışan sağlığını korumak için kritik bir adımdır. 2025 rehberine göre sürecin temel adımları şunlardır:
1.Kaza Anında Hızlı Müdahale: Olayı gören veya kaza geçiren çalışan, öncelikle kendini ve çevresindekileri güvenli bir alana almalı; acil tıbbi müdahale gerekiyorsa derhal 112 veya şantiye sağlık ekibine haber verilmelidir.
2.İlk Yardım Uygulaması: Şantiyede eğitimli ilk yardım personeli tarafından kazazedeye gerekli temel müdahale yapılmalı; kanama, şok veya kırık gibi durumlarda uygun prosedürler uygulanmalıdır.
3.Kaza Bildirimi: Kaza, iş güvenliği uzmanına ve ilgili yöneticilere derhal raporlanmalı, olayın detayları ve nedenleri kaydedilmelidir. Türkiye’de iş kazaları ayrıca SGK’ya bildirilmek zorundadır.
4.Olayın İncelenmesi ve Önlem Alınması: Kaza sonrası risk analizi yapılmalı, benzer olayların tekrarını önlemek için gerekli önlemler ve prosedür güncellemeleri uygulanmalıdır.
5.Dokümantasyon: Kaza raporu, müdahale ve takip süreci yazılı olarak arşivlenmeli, gerektiğinde denetim ve yasal süreçler için hazır tutulmalıdır.

Bu süreç, kazaların etkilerini azaltırken, şantiyede önleyici güvenlik kültürünün oluşturulmasına ve sürekli iyileştirmeye katkı sağlar.

İş Kazası Sigortaları ve Hukuki Haklar
İş Kazası Sigortaları ve Hukuki Haklar, inşaat sektöründe hem işveren hem de çalışan için güvence sağlayan önemli bir konudur. 2025 rehberine göre başlıca noktalar şunlardır:
1.İş Kazası Sigortası: Tüm inşaat çalışanları, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında SGK tarafından kapsamlı şekilde sigortalanmalıdır. Bu sigorta, kaza sonucu oluşabilecek tedavi masraflarını, gelir kaybını ve maluliyet durumlarını kapsar.
2.Hukuki Haklar: İş kazası geçiren çalışan, tazminat, geçici veya sürekli iş göremezlik ödeneği ve işverene karşı yasal haklarını talep etme hakkına sahiptir. İşveren, kazayı SGK’ya bildirmek ve gerekli hukuki süreçleri takip etmekle yükümlüdür.
3.İşveren Sorumluluğu: Sigorta ve yasal bildirim yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenler, hem idari para cezaları hem de hukuki sorumluluklarla karşılaşabilir.
4.Çalışan Bilgilendirme: Çalışanlar, sigorta kapsamı, hakları ve kaza durumunda başvuru yöntemleri konusunda bilgilendirilmeli ve yönlendirilmelidir.
Bu sistem, çalışanların güvenliğini ve haklarını korurken, işverenin de yasal uyum sağlamasını garanti eder. Aynı zamanda iş kazalarına bağlı mali ve hukuki riskleri minimize ederek şantiyede güvenli bir çalışma ortamının sürdürülebilir olmasını sağlar.

İş Sağlığı Denetim Kurumları
İş Sağlığı Denetim Kurumları, inşaat sahalarında iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının etkin ve yasalara uygun şekilde yürütülmesini sağlayan resmi otoriteler ve kontrol mekanizmalarıdır. 2025 rehberine göre başlıca kurumlar ve görevleri şunlardır:
1.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – İş Teftiş Kurulu: İş sağlığı ve güvenliği mevzuatının uygulanmasını denetler, şantiyelerde rutin ve ani kontroller yapar; eksiklik veya ihlalleri tespit ederek idari yaptırımlar uygular.
2.İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (İSGGM): Kanun ve yönetmeliklerin uygulanmasını yönlendirir, rehberler, tebliğler ve standartlar yayınlar; saha denetimlerini koordine eder.
3.Sertifikalı İş Güvenliği Uzmanları ve Ortak Denetim Kuruluşları: Şantiye bazlı risk değerlendirmesi, iş güvenliği planları ve eğitimlerin doğru uygulanmasını kontrol eder, raporlar hazırlar.
4.SGK ve Sosyal Denetim Birimleri: İş kazaları ve meslek hastalıklarının bildirimi, tazminat süreçleri ve sigorta denetimini yürütür.
Bu kurumlar, şantiyelerde önleyici güvenlik kültürünün oluşturulması, mevzuata uyumun sağlanması ve çalışan haklarının korunması açısından kritik öneme sahiptir. Denetim mekanizmaları, hem iş kazalarını azaltır hem de işverenin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini garanti eder.