83582cf1da1b0424dd3c6f997b8b08bb.webp

Temel tasariminda zeminin yaylar olarak modellenmesi sık olarak kullaniliyor. (Winkler yay modeli). Temelin altindaki zemin bir cok yaydan ibaret kabul ediliyor. Asagidaki görsele bakın. Bir bina ve binanin altinda bir temel. Elastik ince daneli zeminde abartilmis olarak yük halinde temelin deformasyonunu çizdim.Dikkat ederseniz ortadaki yaylar çok sıkışıyor, kenara gittikce yaylar rahatlıyor. Zemin yatak kat sayısi okarak verilen deger (k) ise sabit bir deger, yay katsayisi. Zemindeki gerilme nasil bulunabilir? GERİLME / OTURMA=YATAK KATSAYISI. Yani siz herhangi bir noktadaki zemin gerilmesini bulmak isterseniz, o noktadaki oturmayı yatak katsayisi ile carparsaniz zemindeki gerilmeyi bulabilirsiniz. YANI GERILME=OTURMA x YATAK KATSAYISI. winklerin temelide bu. Ancak gorsele bakarsaniz temel ortasindaki yaylar ile kenardaki yaylarin farkli calistigini görursunuz. Buda bize kenardaki yay katsayilari ile ortadaki yay katsayilarinin farkli olmasi gere ktiği sonucuna göturuyor. Demek ki kenardaki zemin gerilmesini bulurken kenardaki yay katsayisi, ortadaki zemin gerilmesi bulunurken ortadaki yay katsayisi kullanilmali. Zemin etudunde verilen ise aslinda size tek bir zemin yatak katsayisi. Dolayisiyla temel tasariminda kullanilan yatak kat sayisi aslinda TEMEL YATAK KATSAYISI olmali. Yay katsayilarinda temel tipi , zemin muhteviyati onemli. Sadece zemin temel etud raporunda verilen zemin yatak katsayisini kullanirsaniz, temel yatak katsayisina kalibre etmezseniz hatali sonuclar cikar. zemin yatak katsayisi ile temel yatak katsayisi farkli kavramlardir.