Deprem hesapları dogrusal hesap yontemleriyle yapilabildigi gibi doğrusal olmayan hesap yontemleriyle de yapılabilir. Ülke yonetmeliklerinde bunların kriterleri bellidir. Dogrusal degişim demek, degiskenlerden birisi 1 birim arttığında digerinin de 1 birim atması, degiskenlerden birisi 3 birim arttiginda digerinin de 3 birim artması demektir(dogrusallik orani 1/1). Yani dogrusal degisimde degiskenlerden birisi belli oranda arttiginda diger değiskeni cok rahat hesaplayabilirsiniz. Dogrussl değisimler insan beyninin algısına daha uygundur ve insan rahatlıkla bunu anlayabilir. Dogrusal olmayan degisimler arasi biraz karışıktır. Degiskenlerden birisi 1 birim arttığinda diger değisken 1 birim artarken, aynı degisken 2 birim arttığinda dıger değısken 1,3 birim artabilir. Yine aynı sekilde değıskenlerden biri artarken digeri artmayabilir yada kuraksiz kaidesiz değisebilir. Degiskenler arasında bir dogrusal iliski kurulamaz. Dogrusal olmayan degişimleri insan beyni zor anlar, cünkü degiskenler arasında badit bir iliski yoktur. Doğrusal deprem hesabı ile dogrusal olmayan deprem hesabı da aynen böyledir. Dogrusal deprem hesabinda kuvvet ile malzemenin/elemanın uzaması/kisalmasi/dönmesi arasinda belli kaideye bağli dogrusal bir iliski vardir. Mesela elemana 1 birim cekme kuvveti uyguladiginizda o malzeme 1 birim uzar, cekme kuvveti 10 birim uyguladıginızda o malzeme 2 birim uzar gibi. Belli kuvvet degerinde ise bu dogrusal oran artik bozulur mesela 20 birim çekme kuvveti uyguladiginizda 4 birim uzamasi gerekirken 9 birim uzamis olabilir, yani dogrusallıktan uzaklasilmıstir, dogrusalliğın bozuldugu bu degeri de siz hesapta kullanmazssinız. Tüm tasariminızi malzemenin/elemanın/sistemin dogrusallıktan ayrildıği o limite göre yaparsanız siz dogrusal hesap yapmis olursunuz. Dogrusal hesaptaen onemli avantajlardan birisi de o yük/kuvvet kalktığında, malzemenin/elemanın/sistemin tekrar eski haline dönebilmesidir yanı kalıcı bir uzama/kısalma görmezssiniz. Dikkat ederseniz dogrusal hesap bu baglamda epey guvenlidir. Dogrusal olmayan hesap tarzinda ise dogrusal kuvvet-uzama/kisalma bolgesinin yaninda biraz daha ileriye gidilerek dogrusal olmayan kuvvet-uzama/kisalma bölgesi de tasarimda kullanılir, nereye kadar? Ta ki malzeme/eleman kopana kadar olan kısim kullanilabilir. Dikkat ederseniz dogrusal olmayan hesapta tehlije buraz daha büyuktür ama malzemeyi/elemanı son damlasina kadar, kopana kadar kullanabilirsiniz, daha ekonomik sonuclarda verir. Deprem hesaplarinda da muhendislerin dogrusal hesaba yatkin olmaları yukarıda anlattığım sebeplerden dolayı insan beyninin dogrusal artim/azalimi daha iyi algılayabilmesi ile ilgilidir. Insan beyni dogrusal olmayan artım/azalimı iyi algilayamadığindan dogrusal olmayan hesabi anlamakta da muhendisler zorlanır. Dogrusal olmayan hesaplardamalzemenin/elemanin hem dogrusal bolgedeki kuvvet-uzama/kisalma iliskisi kullanildigindan hemde bu bolgenin daha ilerisindeki dogrusal olmayan kuvvet-uzama-kısalma iliskisi kullanildigindan daha ekonomik sonuclarda elde edilebilir, malzeme, eleman kopana kadar kullanilabilir. Ancak dogrusal olmayan bu bölge kullanildiğindan, kuvvet kalktığinds malzeme, ekeman tekrar ilk haline dönmez/dönemez. Kuvvef kalktığinds o uzama-kısalmanin az bir kismi geri döner ama o bozulma, o uzama, o hasar artik kalıcı olarak durur. Malzeme/eleman da dogrusal kuvvvet-uzama/kisalma bölgesi kullanildıgında, kuvvet kalktiğinda kalici şekil degiştirme görülmezken, dogrusal olmayan kuvvet-uzama/kısalma bolgesi de ek olarak kullanildığından kuvvet kalktığında sekil degistirmeler kalicidir ve hasar görulür. Goruldüğü uzere dogrusal hesap aslında çok guvenilir bir hesaptir. Dogrusal hesap sonsuza kadar kullanilacaktır. Dogrusal olmayan hesapta malzemenin/elemanin belli kaideye bağli olmayan kuvvet - uzama/kisalma bölgedi de kullanıldigindan hesaplar biraz daha karışık okacak, raporlar biraz daha hacimli olacaktir. Sanki insanin gozune dogrusal olmayan hesap daha ayrintili gibi görunebilecektir ama bu ayrinti malzleme-uzama/kisalma grafiginin dogrusal olmayan bölumünün de tasarinda kullanilmaya baslamasindan ileri gelir. Anlayacaginiz üzere rapor sayfasi arttıkca çikta miktari arttıkca deprem dayanimi artmaz. Daha basit bir ifadeyle, hesap yaparak bina deprem dayanımını artiramazssiniz. 1000 sayfalık yazılim cıktisına sahip bir bina, 500 sayfalık yazılım ciktısına sahip bir binaya göre daha dayanikli degildir. TBDY2018 de yeni yapilar icin tasarim kurallari dogrusal hdsap esaslı gibi gorunsede aslinda bu dogru degildir. Yeni yapi tasarlanirken evet dogrusal hesap kullanilmaktadir ancak bir noktadan sonra cikan kuvvetlerin 8'e yada 7'ye, yada 6'ya bolunmesi demek aslinda dogrusal olmayan hesabinda yuzeysel kullanildiginin gistergesidir. Dogrusal hesaba gore bulunan kuvvet 8'bolunmektedir, u'ye bolunmektedir ve tasarim yapilmaktadir. Dolayisiyla dogrusal hesapta bulunan kuvvetin 1/8'ine gire tasarim yapilirken geriye kalan kuvvetin 7/8'i yukarida bshsettigim malzemenin/elemanin dogrusal olmayan kuvvet-uzama/kisalma bolgesi kullanilarak karsilanmaktadir. Tam dogrusal bir hesap yapmak istiyorsaniz R=1 (Ra=R) alinarak hesap yapmaniz gerekir ki, diger bolgeye hic gecilmesin. Sonuc olarak dogrusal deprem hesabi guvenli bir deprem hesabidir ve hesap yaparak, cikti sayfasini artirarak bina deprem dayanimi artirilmaz.