Görkem inşaat temel kontrolümüz

Ebatları aynı,beton dayanimı aynı donatı sayilari ve caplari ayni iki betonarme kolonun sabit bir moment kapasitesi yoktur. Örnegin 2 adet 50/50 ve icerisinde 10fi20 olan betonarme kolonun moment kapasiteleri ayni degildir. Belli bir normal kuvvete kadar, normal kuvvet hangi kolonda fazla ise o kolon daha fazla moment tasır yani o kolonun moment kapasitesi daha büyuktür. Ayni durum betonarme perdeler icin de gecerlidir. Belli bir degere kadar ayni vasıflara sahip iki eş perdeden, normsl kuvveti fazla olan perde daha fazla moment taşır. Bu baglamda makul bir basınç kuvveti kolonkarin ve perdelerin moment kapasitelerini artırmak icin gereklidir ve bu makul basınç kuvvetini alacak şekilde kolon ve perdeler yerlestirilmelidir. Basinc kuvveti almayan/çok az alan perde ve kolonlar tercuh edilmemelidir.

Bir kısmi betonsrme, bir kismi celik, bir kısmi ahsap tasiyici sisteme sahip binalar teorik olarak yapilabilse bile bunlarin deprem davranisini tam kestirmek mumkun olmayabilir. Öyle ki Elastisite modulü 2.000.000 kg/cm2 olan bir malzemeyle, elastisite modülü 300.000 kg/cm2 olan bir malzemeyi ayni binanin farkli tasiyici elemanlarinda kullanmak teorik olarak modellenebilse bile acaba davranis olarak, ozellikle farkli malzemelerin birlesim yerlerindeki davranisi olarak istedigimiz sonuclari verir mi? Deprem, zemin zaten bir cok bilinmez icetiyor, bir cok varsayimla tasarim yapiliyor. Bu kadar varsayima birde farkli malzemelerden olusmus birlesimler icin varsayimlarda bulunmsk ve buna gore model olusturmak dogru mu?

Deprem hesapları dogrusal hesap yontemleriyle yapilabildigi gibi doğrusal olmayan hesap yontemleriyle de yapılabilir. Ülke yonetmeliklerinde bunların kriterleri bellidir. Dogrusal degişim demek, degiskenlerden birisi 1 birim arttığında digerinin de 1 birim atması, degiskenlerden birisi 3 birim arttiginda digerinin de 3 birim artması demektir(dogrusallik orani 1/1). Yani dogrusal degisimde degiskenlerden birisi belli oranda arttiginda diger değiskeni cok rahat hesaplayabilirsiniz. Dogrussl değisimler insan beyninin algısına daha uygundur ve insan rahatlıkla bunu anlayabilir. Dogrusal olmayan degisimler arasi biraz karışıktır. Degiskenlerden birisi 1 birim arttığinda diger değisken 1 birim artarken, aynı degisken 2 birim arttığinda dıger değısken 1,3 birim artabilir. Yine aynı sekilde değıskenlerden biri artarken digeri artmayabilir yada kuraksiz kaidesiz değisebilir. Degiskenler arasında bir dogrusal iliski kurulamaz. Dogrusal olmayan degişimleri insan beyni zor anlar, cünkü degiskenler arasında badit bir iliski yoktur. Doğrusal deprem hesabı ile dogrusal olmayan deprem hesabı da aynen böyledir. Dogrusal deprem hesabinda kuvvet ile malzemenin/elemanın uzaması/kisalmasi/dönmesi arasinda belli kaideye bağli dogrusal bir iliski vardir. Mesela elemana 1 birim cekme kuvveti uyguladiginizda o malzeme 1 birim uzar, cekme kuvveti 10 birim uyguladıginızda o malzeme 2 birim uzar gibi. Belli kuvvet degerinde ise bu dogrusal oran artik bozulur mesela 20 birim çekme kuvveti uyguladiginizda 4 birim uzamasi gerekirken 9 birim uzamis olabilir, yani dogrusallıktan uzaklasilmıstir, dogrusalliğın bozuldugu bu degeri de siz hesapta kullanmazssinız. Tüm tasariminızi malzemenin/elemanın/sistemin dogrusallıktan ayrildıği o limite göre yaparsanız siz dogrusal hesap yapmis olursunuz. Dogrusal hesaptaen onemli avantajlardan birisi de o yük/kuvvet kalktığında, malzemenin/elemanın/sistemin tekrar eski haline dönebilmesidir yanı kalıcı bir uzama/kısalma görmezssiniz. Dikkat ederseniz dogrusal hesap bu baglamda epey guvenlidir. Dogrusal olmayan hesap tarzinda ise dogrusal kuvvet-uzama/kisalma bolgesinin yaninda biraz daha ileriye gidilerek dogrusal olmayan kuvvet-uzama/kisalma bölgesi de tasarimda kullanılir, nereye kadar? Ta ki malzeme/eleman kopana kadar olan kısim kullanilabilir. Dikkat ederseniz dogrusal olmayan hesapta tehlije buraz daha büyuktür ama malzemeyi/elemanı son damlasina kadar, kopana kadar kullanabilirsiniz, daha ekonomik sonuclarda verir. Deprem hesaplarinda da muhendislerin dogrusal hesaba yatkin olmaları yukarıda anlattığım sebeplerden dolayı insan beyninin dogrusal artim/azalimi daha iyi algılayabilmesi ile ilgilidir. Insan beyni dogrusal olmayan artım/azalimı iyi algilayamadığindan dogrusal olmayan hesabi anlamakta da muhendisler zorlanır. Dogrusal olmayan hesaplardamalzemenin/elemanin hem dogrusal bolgedeki kuvvet-uzama/kisalma iliskisi kullanildigindan hemde bu bolgenin daha ilerisindeki dogrusal olmayan kuvvet-uzama-kısalma iliskisi kullanildigindan daha ekonomik sonuclarda elde edilebilir, malzeme, eleman kopana kadar kullanilabilir. Ancak dogrusal olmayan bu bölge kullanildiğindan, kuvvet kalktığinds malzeme, ekeman tekrar ilk haline dönmez/dönemez. Kuvvef kalktığinds o uzama-kısalmanin az bir kismi geri döner ama o bozulma, o uzama, o hasar artik kalıcı olarak durur. Malzeme/eleman da dogrusal kuvvvet-uzama/kisalma bölgesi kullanildıgında, kuvvet kalktiğinda kalici şekil degiştirme görülmezken, dogrusal olmayan kuvvet-uzama/kısalma bolgesi de ek olarak kullanildığından kuvvet kalktığında sekil degistirmeler kalicidir ve hasar görulür. Goruldüğü uzere dogrusal hesap aslında çok guvenilir bir hesaptir. Dogrusal hesap sonsuza kadar kullanilacaktır. Dogrusal olmayan hesapta malzemenin/elemanin belli kaideye bağli olmayan kuvvet - uzama/kisalma bölgedi de kullanıldigindan hesaplar biraz daha karışık okacak, raporlar biraz daha hacimli olacaktir. Sanki insanin gozune dogrusal olmayan hesap daha ayrintili gibi görunebilecektir ama bu ayrinti malzleme-uzama/kisalma grafiginin dogrusal olmayan bölumünün de tasarinda kullanilmaya baslamasindan ileri gelir. Anlayacaginiz üzere rapor sayfasi arttıkca çikta miktari arttıkca deprem dayanimi artmaz. Daha basit bir ifadeyle, hesap yaparak bina deprem dayanımını artiramazssiniz. 1000 sayfalık yazılim cıktisına sahip bir bina, 500 sayfalık yazılım ciktısına sahip bir binaya göre daha dayanikli degildir. TBDY2018 de yeni yapilar icin tasarim kurallari dogrusal hdsap esaslı gibi gorunsede aslinda bu dogru degildir. Yeni yapi tasarlanirken evet dogrusal hesap kullanilmaktadir ancak bir noktadan sonra cikan kuvvetlerin 8'e yada 7'ye, yada 6'ya bolunmesi demek aslinda dogrusal olmayan hesabinda yuzeysel kullanildiginin gistergesidir. Dogrusal hesaba gore bulunan kuvvet 8'bolunmektedir, u'ye bolunmektedir ve tasarim yapilmaktadir. Dolayisiyla dogrusal hesapta bulunan kuvvetin 1/8'ine gire tasarim yapilirken geriye kalan kuvvetin 7/8'i yukarida bshsettigim malzemenin/elemanin dogrusal olmayan kuvvet-uzama/kisalma bolgesi kullanilarak karsilanmaktadir. Tam dogrusal bir hesap yapmak istiyorsaniz R=1 (Ra=R) alinarak hesap yapmaniz gerekir ki, diger bolgeye hic gecilmesin. Sonuc olarak dogrusal deprem hesabi guvenli bir deprem hesabidir ve hesap yaparak, cikti sayfasini artirarak bina deprem dayanimi artirilmaz.

Tasarımlarda tek yönlü dösemelerden uzak durmak gerekir, tek yönlü döşeme olusturmamak gerekir(Tek yönlü döşeme: boy/en oranı 2 yada 2 den büyük olan döşeme). Tek yonlü dösemelerde yük sadece birbirine paralel iki kenara iletilir, diger iki kenara yük iletilmez(az iletilir), bu durumda da o cercevelerde/tasiyici elemanlarda/o yonde büyük kuvvetler olusur. Esas olan döseme yüklerinin 4 kenara paylastirilmasıdır. Tek yonlu dosemelerde yuk aktarimi tek yonlü disli dosemelerdeki yük aktarimina benzer. Doseme olustururken cift yonlu döseme olusturmaya dikkat edilmelidir. Buyuk dosemeler kirislerle parcalara ayrilırken , ayrilan larcalarinda cift yonlu olmasina özen gostermek gerekir. Tek yonlu dösemeler tehlikelidir.

Betonarme tasarimlarda boşluklu perde kullanılabilir boşluksuz perde kullanilabilir. Bosluklu betonarme perde gövdesinde kapı, pencere yada herhangi bir boşluk olan perde değildir. Bazen birbirine iki yakın perde yatay kuvvette adeta tek perde gibi calisabilir, bunu da aradaki nispeten kisa kiriş/döseme parcasi saglayabilir. Eger her bir perde ozel calismiyorsa, birbirlerinden etkilenerek adeta tek bir perde gibi calışiyorsa işte bu perdeler bosluklu perdelerdir ve aslinda bunlar fiziksel olarak 2 ayrı perde gibi görünsede gercekte tek bir perdedir. Ilgili perdenin/perdelerin 2 ayri perde mi olduguna yoksa tek bir perde mi (yani bosluklu perde) olduguna karar vermek icin aldikkari moment oranlarinin ve normal kuvvetlerinin bir fonksiyonu olan omega katsayisina bakmak gerekir. omega 0.333 ten kucukse bosluklu perde degilse mustakil tek perde olarak degerlendirmek gerekir.TBDY2018 madde 4.5.4.4 omega açinimini inceleyebilirsiniz.

Şeytan ayrıntidadır. Bazen küçük bir ayrıntiyı betonarme paftasinda belirtmemiş/cizmemiş olmanız guzel bir tasarımı berbat edebilir. Paftalarda öyle ayrıntılara yer vermelisiniz ki, usta yada isçi o paftayi eline aldiginda tasarimciya, şantiye sefine hiç bir şey sormadan imalatı yerinde tatbik edebilmeli. Verilen detaylarda tam olmalı. " Paftada yok ama yerinde yaparlar" gibi bir bakış mühendislikle bağdaşmaz.

Betonarmede eger aderans saglanmaz ise yani beton ile celigin beraber calismasi saglanmaz ise, donati betondan sıyrilirsa butun hesaplar çöpe gider,Ne kadar iyi tasarlanmış bir proje olursa olsun. Celigin betondan siyrilmasini nasil önlersiniz? Kolonlara yeterince giren kiris donatiları ile, kirislerde kolonlarda milimetrik olarak yapilan uç gonyelerle, en ust kat kolon dusey donatilarinin ust uçta yapilan gönyeleriyle saglarsiniz.

Bilfiginiz uzere yüksek sünek sistemlerde, bir düğüm noktasına birlesen kolonların moment kapasitesi aynı düğüm noktasina birlesen kirişlerin moment kapasite toplaminin en az 1,2 kati olmalidir. Yani (Must+Malt)=>(Msol+Msag)×1.2 Amackolonlarin kirislerden guclu olması ve tasarim depreminde yada tasarim deoreminden daha büyuk depremlerde sistemin mekanizmaya dönüsmemesi, plastik mafsallarin once kirislerde oluşmasi, kisaca maksat bu. İnsaat muhendislerinin kullandiği yazilımlarda bu kontrolü yapmakta ve güçlü kolon kontrolünün saglanip saglanmadiğını tasarimciya bildirmekte. Deprem aninda(tasarım yada tasarimdan daha büyuk deprem) elemanlar kapasitesine ulaştiktan sonra(egilme kapasitesi) plastik mafsal olusur ve o nokta(kiris ucu mesela) donmeye baslar, kiris moment kapasiteleri kolonlardan kücük oldugundan , önce kiris uçları mafsallaşir(plastik mafsal=egilme kapasitesi neyse onu taşır, daha buyuk momentlerde, kapasite momentini tasimaya devam ederken döner, moment hiç bir zaman sıfir olmaz). Kıris uclari mafsallastiktan sonra kolon uclari egilme kapasiteleri daha büyuk oldugundan kolon uclarinda mafsallasma gorulmemesi gerekir ki bu sekilde sistemin stabilitesi sağlanır. Ancak kiris uclari egilme kapasitesine ulastiktan sonra ek moment almasa da fazla moment bu noktalarin donmesine/şekil degistirmedine sebep olur, deprem etkisi buyudukce de donme artar bu noktaya birlesen kolonlarda da dogal olarak moment artar. Burada akla şu soru gelir: Evet kiris egilme kapasitesini asinca uc nokta plastik mafsal haline geliyor, donuyor ama moment arttiginda/artmaya devam ettiginde belli sure sonunda kolon ucunda da plastik mafsal olusacak ve stabilite bozulacak, dolayisiyla kolon egilme kapasitesinin kiristen epey yuksek olmasi gerekir ki kiris ucu mafsallassin, dönsun ama kolonda hala plastik mafsal olusmasın, yani akla gelen soru, acaba kolon egilme kapasitelerinin , kiris egilme kapasitelerinden 1,2 kat fazla olmasi yeterli mi? u oran daha buyuk olmali, 1,4 yada 1,5... Bu oran ne kadar buyuk olursa kolon uclarinin mafsallasmasi o kadar zor olur ve plastiklesen kiris uclarinda deprem enerjisi kolon uclarina sirayet etmeden tuketilebilir. Bu baglamda muelliflerinde bu orani, yani guclu kolondaki, dugum noktasina birlesen kolon egilme kapasitelerinin, kiris egilme kapasitelerine oranini 1,4 yada 1,5 seviyelerinde tutmalari yararlidir. Bu durumda ilgili ya,ilimlarinda bu orani tasarimci insaat muhendise bildirmesi gerekir ki, muhendis karar verebilsin. Halihazirda yazilimlar guclu kolon saglanir yada saglanmaz diye bir rapor sunmakta bir deger vermemektedir. Yazilimlarinda kendilerini yenilemeleri, bu orani kullanicilarina sunmalari onemlidir. Lisans sahiplerininde bu oranin sayisal degerinin acikca belirtmesi icin yazilim firmalarina talepte bulunabilirler.

Egilme momenti, cekme kuvveti gibi etkiler sunek davranisa sebep olur. Kesme kuvvrti, zimbalama, badinc kuvveti gibi etkiler ise gevrek davranışa sebep olur. Yani bir bina da moment hasari ani gocmeye sebep olmaz, hasara sebep olur. Mesela bir kirisin aciklik alt donatisindan bir iki tane donatiyi çalarsaniz/eksik atarsaniz o kiriste ortada duseyde egilme catlaklari gorursunuz ama ani gevrek kirilma görmezssiniz. Donati eksik oldugundan diger donatilar daha fazla uzamistir/akmıstir dolayodiyla sekil degişikliği ortaya çıkmıştir. Ayni kiriste etriye calarsaniz 10 cm yapmaniz gereken etriye araligini 25cm, 30 cm yaparsaniz o kiriste kesme kirilmasi olusur, o kiriste ani kırilma olusur, buyuk kesme catlaklari gorursunuz, beton parcalarinin hemen asagi düstugunu gorursünüz. Sonuc olarak egilme hasari tercih edilen hasardir, olacaksa egilme hasari olsun cünku ani gocme, kirilma olmaz. Buradan su sonucu da cıkarabiliriz, uygulamalarda duz donatilardan çok kesme donatilarina yani etriyelere, cirozlara önem vermek gerekir. Kiriste bir tane alt duz eksik yada 2 tane mesnet donatisi eksik diye ani kirilma/gocme yasanmaz. Ama etriye eksik diye ani kırılma/göçme yasanır.

Kısa kolon etkisinden kurtulmak icin derin kirisleri bile dikkate almak gerekir. Örnegin kat yuksekligi 3.00 metre olan bir katta tum kirisler 30/50 ise kirisin bir tanesi 30/70 ise, o kirisin baglandigi kolonlarda kolon etkili boyunu 300-70=230cm almak ve etriyeye esas kuvveti 230cm serbest boya gore hesaplamak gerekir. Diger 30/50 kirislerin baglandigi kolonlarda ise eyriye hesabi 300-50=250 cm e gore yapilabilir. Kat yuksekligi 300 cm diye düsunülerek tum kolonlsrin etriye hesabi 250 cm'e gore yapılırsa, 70cm yuksekligindeki kirisin baglandigi kolonlar kısa kolon durumuna düşer etriye yetersiz hale gelir.

C25 kullanilan binalarda, C30 kullanilan binalarda, C40 kullanilan binalarda ayni deprem guvenligine sahip sekilde tassrlanip imal edilebilir. Yani C40'a gore tasarlanan binanin deprem dayanimı, C30'a gore tasarlanan bir binanin deprem dayanımından daha iyi diyemezssiniz. Sorun sudur: Projede gosterilen beton dayaniminin, yerinde/uygulamada saglanamasidir, deprem guvenligini bu bozar. Projede C30 beton gorunuyor ve yerinde bu beton kullanilmissa bina yonetmelige uygundur. Projede C25 gorunup yerinde de bu beton dayanimi saglanmissa bina yonetmelige uygundur. Ama projede C45 gorunup yerinde C35 beton varsa işte sorun budur.

Sadece bina insaa edilirken demir(donati) kontrolü kalıp kontrolü, beton kontrolü için sahaya gidilmez. Bina ilk tasarima başlarkende tasarimci insaat mühendisi zemin etüdü yapılirken sahaya gitmelidir. Baska bir sehir için bile tasarım yapsa mutlaka tasarimini yapacagı binanin oturacagi yeri zemin etudu yapilirken gormelidir. Tasarima baslamadan önce kotları görmelidir, tasarimini yapacagi binanin oturdugu topragi eline almalı bakmalidir, sahada dolasmalidir, en az bir spt testinde tij nasıl giriyor görmeli, alinan numuneyi görmelidir. Bu isler icin yarım saatini ayırmalıdır. İşi bitince burosuna gidip tasarıma başlayabilir. Tasarim yapacagi bina baska sehirde ise ve araziyi görme şabsi yoksa, zemin etudunde bulunma şansi yoksa muhendis o işi almamalıdır.

Yüksek sünek sistemlerde kolon kiris birlesim bolgesi kesme guvenligini(kusatilmis_kusatilmamis kolon kontrolü) tasarim asamasinda ve uygulama denetimi asamasinda saha da çok iyi tetkik etmek gerekir. Eger gerrkli ozen gosterilmez ise kolon mesnetinde olusacak maximum yatay kuvvet kolon birlesimine kesme kuvveti olarak etkir ve kolonu keser dokayisiyla ani kirilma ve göcme olusur. Bu baglamda kiris alt/üst mesnet bolgesindeki alt ve ust donatilar uygulamada caplari ve sayilari ve uzunluklari birebir ayni olmalidir.Uygulamada bu durum cok iyi kontrol edilmelidir. Uygulamada ust mesnete atilacak 1 adet fazla donati o kiristeki kesme yatay kuvvet degerini artirır ve kolon birlesiminde olusacak/olusabilecek kesme kuvvetinin daha buyuk olmadini saglar/saglayabilir. Bu durumda daha kucük kuvvete gore tasarlanmis kolon kiris birlesim bolgesi kesme kapasitesinin asilmasina ve birlesim bolgesinin kesme hasarins ugramasina sebep olur. Yuksek sunekk sistemlerde kiris mesnetine atilan eksik mesnet fonatisi bu kadar buyuk soruna yol acmaz ama kiris mesnetine stilan fazla donati gevrek kirilmaya/gocmeye sebep olur/olabilir. Kontrollerde kiris mesnetlerine atilmis olan fazla donati yada daha büyük cap donati yerinden cikarilmalidir. Fazla donati atmaniz zarari telafi edilmez, guvenlik falan saglamaz, tam tersi iyi bir tasarim yapilmis binayi tehlikeye sokar.

Dün Marmara denizinde olan 5.0 büyüklüğundeki deprem bize şunu gösterdi: Vatandaş inşaat mühendislerine güvenmiyor. Normal sartlarda 5.0 buyuklügundeki bir depremde hayat kesintisiz devam eder, kimse panik atak geçirmez, kimse korkuyla evinden, marketten, berberden kacarak çıkmaz, kimse balkondan atlamaz. Demek ki insanlar insaat mühendisine güvenmiyor. Ama projeye güvenmiyor, ama uygulamaya güvenmiyor, ama denetime güvenmiyor. Sonuçta vatandaş insaat muhendisine güvenmiyor.1999 depreminden sonra, depreme dayanikli kentler konusunda fazla ilerleme malesef kaydedemedik. Öyle kötu denetlenen/denetlendigi sanilan binalar var ki yakın tarihte bunlardan bazıları dönüşume girmek zorunda kalacak. Kisaca yeni yaptıgimız binalari bile dogru düzgun yapamiyoruz. Coğu insaat muhendisi dahil hala tasarimın, denetimin ciddiyetinde malesef degil. Beton dökulürken santiye binasinda cay icen denetci muhendis var, beton dokuldüğünden haberi olmayan yapi denetim firmalari var, binanin rengiyle 20cm lik motif cikmayla ilgilendikleri kadar statik/dinamik projelerle ilgilenmeyen belediyeler var, insaat muhendisi olmayan belediyeler var.... Bu sartlarda kısa vadede depremle başetmemiz zor gorunuyor. İnşaat muhendislerine güvenmeyen vatsndası çok iyi anliyorum. İşin kotü tarafı inşaat mühendislerine güvenmemekte haklılar...

DD2 olarak anılan tasarim depremininde malum aşılma olasilığı vardır. Tekrar süresi ne olursa olsun tasarimda kullanılan tüm depremlerin bir aşılma olasılığı mevcuttur. Tasarim depreminden daha büyük bir depremin olusması, mühendise "işte binam bu yüzden yıkıldı" deme hakkını vermez, böyle bir şey söylese de bu dogru ifade olmaz. Süneklik sadece tasarım depremi için önemli degildir, süneklik asıl tasarım depreminden de büyuk depremler icin önem taşır. Ne olursa olsun depremde binada olusacak limit bir deprem kuvveti vardir ve bu kuvvet aşılmaz, bu limit kuvvet hic bir sekilde aşılmaz. Sünek yapılan bina tassrim depreminden daha büyuk olan depremlerde de depremin talebini karsilar/karşilamaya calısır. Dolayisiyla eger siz tasarimi sünek yapmişsaniz, tasarim depremi dahi aşılsa csn kaybina rastlamazssıniz/az rastlarsiniz.

150 cm açıklığa, 60 cm yüksekliginde betonarme bir kiriş atarak çerçeve oluşturmak, 7 metre açıķlık geçmekten daha tehlikelidir...

Betonarme kolonlarda etriye ve çirozlarin bir görevide kolon donatisinin/donatilarinin burkulmalarini önlemektir. Her etriye/ciroz seviyesinde düsey kolon donatisina mesnetlik yaparlar ve burkulma boylarinı çok azaltirlar. Burada onemli olan etriyenin ve çirozun geniş olmaması, boşluk olmamasi, düşey donatıyı sıkıca sarmasıdır. Eger etriye ve ciroz büyük/uzun yapılirsa düsey donatı iceride hareketlenir ve burkulur. Ölçüsünden daha büyük kesilen etriyeler ve çirozlar ısraf olmasın diye kulannım yoluna gidilmemelidir ısrafta olsa bu etriye ve cirozlar kesinlikle imalatta kullanılmamalıdır...

Sürekli temellerde saplama yapmak uygun degildir, bu tarz saplamalarda davranış belli degildir. Surekli temellerde, temel kirisinin 2 ucundaki kolonlar mesnet gorevi görür ve bu kolonlarin normal kuvveti mesnet tepkisidir. Bu mesnet tepkilerine gore de surekli temel kirisinin altindaki kiris boyunca yayili yüķ olusur. Ekteki gorselde uygun olmayan, temel de saplama kiris görülmektedir. Temel kirislerinin iki ucununda kolonlardan olusması onemlidir. Gorselde ki saplama kirisler yerine yatay yük icin basit bağ kirisleri atilabilirdi...

Modellemede sonlu eleman genisligi önemlidir. Eger cok kücük sonlu eleman secerseniz bilgisayar başında gereksiz yere dakikalarca hatta bazen saatlerce analizin sonuclanmasini bekleyebirsiniz. Sonlu eleman genisliginiz, en kucük döseme genisliginden büyuk olamaz. yani, 20 cm motif döseme tasarladiginiz bir yerde sonlu eleman genisligini 30 cm tanimlayamazsiniz, çünķu sonlu eleman buraya sığmaz. Dikdortgen düzgün dösemelerde 40 cm, 50 cm sonlu eleman projeye gore tanimlanabilir.

Betonarme yeni bina hesap modeli ile mevcut bina hesap modeli TBDY2018 ' e gore birbirinden çok farklıdır Mevcut bina hesap modeli dogrusal olmayan hesap modeli üzerine kuruludur diyebiliriz. Oysa yeni bina hesap modeli malzemenin/elemanin dogrusal bolgedeki gerilme sekil degistirme grafigine baglıdır. Her ne kadar yeni bina tasariminda kullanılan hesap modeli doğrusal da olsa varsayımlarla aslında malzemelerin/elemanların dogrusal olmayan davranışlarıda hesaba yansıtılmaya çalışılmıştır(TBDY2018'de). Malzemelerin doğrusal olmayan davranışları hesaba deprem yükü azaltma katsayısı ile yansıtılmış olup, deprem yukünün 8'e bölünmesi, 7'ye bölünmesi, 6'ya bölünmesi dogrusal olmayan malzeme/eleman davranışının yeni yapı tasarımına yansıtılmasindan başka bir şey degildir. Hesap modellerinin/kriterlerinin farklı olmasindan dolayı, tasarlanan bir yeni yapınin, sanki mevcutmuş gibi performans analizine sokulması neticesi çıkan sonuçlar birbiri ile uyumlu olmayabilir. Yani yeni yapi tasariminda kontrollu hasar bolgesinde olan bir yapı, yapi mevcut kabul edilip performans analizine sokuldugunda kontrollü hasar seviyesini sağlamayabilir bu doğaldır. Mevcut binaların degerlendirilmesinde kullanılan hesap modelleri dahi binaya uygun olmalidir. örnegin, tek modlu itme yontemleri, sabit tek modlu itme yontemi, degisken tek modlu itme yontemi, cok modlu itme yontemi gibi hesap modeller her binada uygulanamaz. Dogrusal olmayan hesap modelleri bina BYS, BKS, DTS, nbi, kutle katilim degerleri gibi degiskenlere gore farklilik gosterir. Uygun olmayan bir mevcut yapi hesap modeli ilgili bina icin yapilsa dahi yok hukmundedir. Bu bilgilere gore yeni tasarlanan binayi mevcutmus gibi ayni kriterlerle perfirmans analizine sokmak ve basit sonuclar çıkarmak, bina guvenli yada güvensiz demek tbdy2918'in mantigina aykırıdır. Daha sonraki yillarda yeni bina tadariminda kullanilan hesap modeli ile mevcut binalarin degerlendirilmesinde kullanilan hesap modeli/modelleri birbirine kalibre edildiginde/edilmeye calisildiginda belki yeni tasarkanan bina da mebcutmus gibi performans analizine sokulup bir takim sonuclar cikarilabilir, ana şu anki mevcut yonetmelik buna pek uygun degildir. Bu yuzden kalibrasyon islemlerini yapmadan tasarkanan yeni binayi gelisiguzel mevcut bina performans analizine sokmak ve sonuclar elde etmek kafa karışıklığından başka ise yaramaz...

Ülkemizin eksiği olarak gördüğüm görsellerle desteklenmiş yapım metodu kılavuzunu hazırlamak istiyorum belki de mobil bir uygulama da olabilir. Bunun için önerilerinize ve desteğinize açığım.

Temel tasarımı ortalama gerilmeye göre yapılmaz. Temel tasarımi deprem yuklemelerinin kullanildığı maksimum gerilmelere göre yapılır. Eger binada 1,4G+1,6Q yuklemesi, zemin tasıma gücünden büyükse, temelle ugraşılmaz direkt zemin iyilestirilmesine gidilir yada kazıkli temel uygulanır. Bu bağlamda 1,4G+1,6Q yüklemesi taşıma gücü nedeniyle zemin iyilestirmesine gerek olup olmadığının tespitinde çok önemlidir.

Deprem mimarlığı onemli bir kavramdır. Binaların depreme dayaniklılığindan insaat mühendisleri kadar mimarlarda sorumludur/sorumlu olmalıdir. Mimarlik sadece bilmem kaç odayi bilmem kac metrekare parsele sığdırmak ve üzerine birde 20 cm motif çıkma yapmayı düsünüp kullanilir alanı genişletmek demek degildir. Ulke deprem ulkesidir, her yer faylarla doludur. Mimarlarda bunun bilincinde olarak mimarlik vazifelerini yapmali, absürt, ilginç, fantastik bina tasarımlarindan mümkün mertebe uzak durmalıdır. Depremler absürt binaları sever, depremler duzensiz binalari sever depremler ağır binalari sever. Turkiyede bir insaat mühendisi ile bir mimarın, kolon diş yapsın/yapmasin, salonda kiris görünsün/gorünmesin tartışmasına girme lüksleri yoktur. Peki Deprem mimarlıği nedir? Deprem mimarlığı egri büğrü parseller dahi olsa tasiyici sistemi düzgün, dikdörtgen bina tasarlamaktır, deprem mimarlığı, 3 metre, 4 metre konsol tasarlamamaktır, deprem mimarlıği zemin kat yuksekligi 5 metre iken, ust kat yuksekligini 3 metre yapmamaktır, deprem mimarlıği bodrumsuz bina tasarlamamaktir, deprem mimarlığı en üst kata düğün salonu, restaurant yerlestirmemektir, deprem mimarlığj, mermer kaplama, ağır cephe kaplaması kullanmamak demektir, deprem mimarlıği perdelerin yanına havalandirma bosluğu, aydınlık koymamak demektir, deprem mimarlığı tüm kat seviyesinin ayni kotta olmasi demektir, deprem mimarlıği mutlaka betonarme perdelerin yerinin belli olduğu tasarim demektir, deprem mimarlıği taslağı insaat muhendisine gonderip benim işim bitti dememektir. Ister mimar olalim, ister muhendis olalim, yani hangi disipline mensup olursak olalım ulkemizde 500 civarinda bilinen fay oldugunu, 1999depremini, Kahramanmaras depremlerini unutmamamız gerekir. Bugüne dek bir cok deorem gordük, bundan sonrada göreceğiz hic şüpheniz olmasın...

Ýonetmelikler kendi icerisinde bir bütündür ve yonetmelik kuralı olan bir konuda baska bir yonetmelikten yararlanılmaz. Örnegin TBDY2018 e gore tasarlanan bir binada daha elverisli sonuclar elde etmek icin sadece kolon kiris kesme guvenlik hesabi avrupa standardi(eurocod)'a gore hesaplanamaz/hesaplanmamalı. Yonetmeliklerin her birinin kendi icetisinde bir bütün oldugunu unutmamak gerekir. TBDY2018 dunya standartlarında bir yonetmeliktir, gönül rahatlığı ile ve bilincli olarak rahatlıkla kullanılabilir. Bilim gelistikce, teknoloji gelistikce, yeni depremler olup yeni deneyimler oldukça tüm dünya deprem yönetmeliklerinde değişıklikler olabileceği gibi TBDY2018'de de degişiklikler olacaktır. Bilgisi eksik ve vasat mühendisler direkt yonetmelik sartlarinı saglamaya çalısır ve tasarimini tamamlar, bu onlar için yeterlidir. Kaliteli, düşünen, vasat üstü muhendisler ise yönetmeligin sadece minimum şartları belirlediğıni bilir ve tasariarimlari her zaman yönetmelıgin uzerinde yapar/yapmaya çalısır, bilim ve fen kurallarıni yonetmelik ustunde tutar. Vasat üstü mühendis, yönetmelik üstü bir dizayn icin "bu nerede yazıyor" cümlesini hic bir zaman kullanmaz.Yönetmelikler asgari sartları vasat muhendisler icin belirler ve her tür özel hal 400 sayfalık bir yonetmelikte belirtilemeyeceginden her şey bu yonetmeliklerde yer almaz/alamaz...Yönetmelikler TBDY2018 de dahil kutsal kitap degildir, insan yapısıdır, hatasiz degildir. Bu baglamda tasarım felsefesini mutlaka yonetmeligin biraz üstü olarak belirlemek gerekir. Tasarladığinız binadaki herhangi bir hasarda/beklenmedik durumda yönetmelik sartlarina sınırda uymak sizi yasa önünde mesuliyetten kurtarır ancak vicdani mesuliyetten kurtarmayabilir.

İnşaat projelerinizde metraj, keşif ve hakediş çalışmalarınızı güvenle teslim edebilirsiniz. G/F tipi müteahhit karneli, deneyimli inşaat mühendisi. Aydın bölgesi şantiye şefliği hizmeti verilir. 📱 İletişim: 0 555 007 1234

Betonarme çerceveli taşıyıci sistemlerde, deprem kuvvetleri çerçeveler tarafindan alınir.Cerceve elemanları nedir? Kolonlar ve kirişler. O halde cercevelerde hem kolonlara hem kirişlere önem verilmesi gerekir, hem kolonların hem kirişlerin yeterli rijitlikte olması gerekir. rijitlik(egilme) yuksekligin küpuyle orantilidir o halde kirislerin yüksekligine önem verilmelidir. Eger siz kiris yuksekligini düşük tutarsanız, dosemenin 3 kati yada daha yüksek yapmaz iseniz artik o kiriş adeta bir döseme parcasi gibi hareket eder ve cerceve etkisi oluşmaz, cerceve olusmayinca da deprem etkileri karsilanmaz. 30 cm yuksekliginde, 35 cm yuksekliginde betonarme kiriş olmaz, olursa da yeterli olmaz. Kirislerin derin olması hayati önem taşır. 30 cm yuksekligindeki, 35 cm yuksekligindeki kirislerden uzak durun...

Temel tasarıminda negatif gerilme olup olmadiğının kontrolü, zemin pozitif taşıma gücünün aşılıpaşılmadığının kontrolü kadar önemlidir. Bu bağlamda zemin taşıma gücükontrollerinde DEPREM YÜKLEMELERİ kullanılmalı, zemin tasıma gücü kontrolü ORTALAMA GERILMEYE GÖRE YAPIL MA MA LI ve zemin tasıma gücü kontrolunde NEGATİF GERİLME KONTROLÜ yapilmalıdır. Kullanilan yazılımlarda/programlarda bu kutucuklar verdigim bu bilgilere gore isaretli olmalıdır. Bazı muellifler sorun çıktıği icin negatif gerilme kontrolünu yapmamaktadır. Yine bazı muelliflerde maximum zemin gerilmesi, zemin tasima gücünü aştıgindan kontrolü ortalama gerilmeye gore yapmaktadır. Ancak mesh sonucları tek tek incelenirse bazi meshlerde, deprem kombinasyonlarinda zemin emniyetli tasıma gücünün ustunde degerler oldugu görülebilir. Proje denetcilerinin üşenmeden mesh sonuclarıni istemeleri ve meshlerde zemin taşina gücü değerinin aşılıp aşılmadığinin ve negatif gerilme olup olmadıgıni kontrol etmeleri gerekir. Negatif zemin gerilmesi demek binanın o kısminin havaya kalkmasi demektir, gerilmenin buyuklugune ve yayginligina bagli olarak aslinda negatif zemin gerilmesi demek binanin o bolümunun havaya kalkması demek olduğundan aslinda binanin tasarim depreminde arkaya dogru yıkilması/devrilmesi demektir. Negatif zemin gerilmesinin olup olmaması bu kadar önemlidir. Makesef günümuzde izellikle ince binalarda/duzensiz binalarda depremde Rkaya dogru devrilme goruldugunde hemen konu sıvıĺasmaya bağlanmakta ve sivılâsma nedeniyle binanin arkaya devrilfigi teshisi konulmaktadır. Ancak hesap raporlari incelendiginde bu binalardan buyuk kisminin aslında sivıladma nedeniyle degil, on tarafta olusan negatif gerilme nedeniyle yikıldıgida gorulebilir.Kisacasi sadece sivılasma binayi devirmez, negatif zemin gerilmesi de binayi devirir. Ozellikle dar binalarda, yuksek binalarda, duzensiz binalarda her devrilmeyi sivılasmaya baglamak büyük hatadir. Mesela Hataydaki malum rezidans dar ve uzun bir yapidir, bu yapı acaba sıvılasma nedeniyle mi devrilmistir yoksa temel tasarim hatasi nedeniyle yani negatif gerilme nedeniyle mi devrilmistir?

Ekteki gorselde hatalı bir tasarım görüyorsunuz. Ülke deprem ülkedi, bu tip fantezilere gerek yok. Zemin katlar isyeri olarak, orta katlar konut olarak ve ust katta ibadethane olarak tasarlanmis.Kütle nerede fazla ise, deprem kuvveti orada fazla olusur. En ust kat ibadethane, insan yogunlugu fazla, demek ki kütle fazla, kütle fazla olunca en ustte olusacak deprem kuvveti(yatay) fazla, zemine en uzak nokta en ust kat, buradaki yatay kuvvet fazla olunca, zemine kadar olan mesafe moment kolu olduğundan cok buyuk deprem kuvvetlerinin olmasi muhtemel. Üst katta ibadethand, dügun salonu, restaurant gibi kutlenin cok fazla olmasina neden olunacak bu tasarimlardan kacinmsk gerek. Gorseldeki binanin birde imar durumu problemli. Bir yer hem cami, hem konut alani, hem ticari alan nasıl olabilir? böyle bir imar plani olabilir mi? . Deprem mimarlığı olan bir ulkede, imar planlarinin deprem durumuna uygun hazirlandigi bir ulkede boyle garip binalar yapilamaz. Depreme hazrlikli olmak demek TBDY2018 e gore bina dizayn etmek demek degildir. Depreme uygun mimari projeler, depreme uygun imar planlari, depreme uygun bina tesisat girisleri gibi konularda depreme direncli sehirlerin kapsamindadir. Fransada yasamiyoruz, Almanyada yaşamiyoruz, oralarda deprem olmuyor, deprem bolgesi degil, o ulkelerde fanteziye kacilabilir, ama bizim durumumuz farklı. Deprem bunlari affetmez, kendimize hem kisisel olarak hem devlet politikalari olarak çeki duzen vermeliyiz, yolumuz yanlış...

Tasarimda emniyette kalma adı altında bazı insaat mühendisleri sabit ve hareketli yükleri bilincli olarak artırmakta. Bu cok gereksiz ve ekonomiklikten uzak bir seçim. Mesela 200 kg/m2 olamasi gerekli olan hareketli yükü 350 kg/m2 ye çikarmak gibi yada 500 kg/m2ye çıkarmak gibi. Ancak yönetmelikler ve standartlar guvenlik katsayilari ile yük degerleri ile zaten yeterli emniyeti sağliyor, muhendisler merak etmesin. Ayrica bu degerlerin artirilmasi gerekmiyor. Bir takım yük degeerini artirmak C10 beton çikan bir yerde hiç bir sey ifade etmiyor. Yada yük değerlerini artirmak mesnet donatilarinin kisa konuldugu, filizlerin yetersiz oldugu bir yerde çözüm degil. Muhendislik sadece emniyet degil, hem emniyet hem ekonomi her ikisi beraber. Iyi bir tasarim yapacaksanız yonetmeliklerdeki standartlardaki net okan yukleri, guvenlik katsayilarini kullanmaniz yeterli, aşiriya kaçmak anlamsız. Ancak ne zaman mühendis bu baglamda insiyatif kullanabilir peki? Mimari fonksiyon net degilse, ilgili yerin/bolumun/binanin hangi amacla kullanilacagi net degilse, standartlarda o fonkdiyon icin bir yük belirtilmemisse işte o zaman insaat muhendisi bir takim cikarimlar yapabilir. Işcilik kötu olabilir, beton kalitesi dusük olur, millet demir(donati) çalar, etriyeleri dogru duzgun koymazlar diye yük artirilip tasarım yapılmaz..

Statik/dinamik hesap yapan yazılımlarin/programların en buyük zararı, insaat muhendisinde cahil cesareti olusturmasıdir. Bu yüzdendir ki konsol bir kirişin moment diyagramını cizemeyen inşaat muhendisi 8 katlı, 10 katlı bir yapi tasarlayıp/tasarladığını sanip altina imza atabilmektedir. Konsol kirisin moment diyagramıni cizemeyen bir muhendisin 8 katli yapi tasarlamasi/tasarladıgini sanması cahil cesareti degilde nedir? Bu cahil cesaretinin diger bir adı da program cesaretidir. Eskiden yazılimlar/programlar bu kadar gelismemisken bilgi daha önemliydi. Bu yazılımlar/programlar sayesinde mesleki cehalet malesef had safhaya ulaştı. Artık basit bir kirisi bile hesaplayamayan muhendisler, yazılimlar/programlar sayesinde bilgili, kendini gelistirmis muhendislerle kendini ayni kategoride sayiyor. Yonetmelige uygun/uygun degilden ziyade yazilima/programa uygun/uygun degil kavrami ortaya çıkti. Bir an önce insaat muhendislerinin en azından bir bolumünün bu cahil cesaretinden yada diger bir deyisle program cesaretinden kurtulması gerekir. Öyle bir seviyeye geldik ki geometri bilmeyen, fizik bilneyen insaat muhendisi olabiliyor ama program bilmeyen insaat muhendisi olamiyor...

Parasi olanların, kasabın, manavın, mobilyacinın muteahhitlik yapabildiği bir ülkede deprem olmasına gerek yoktur. Bitişik nizam temel kazılarinda dahi komşu bina yıkılabilir.

Ķöşeye bir kolon konulmuş. Salonda kiriş görünmesin diye bu kolon xx ve yy yönunde bağlanmamış/cerceve olusturulmamış. Bu basit hata binayı bu duruma getirmiş...

Kirişli radye temel, kirişsiz radye temelden üstündür. Kirişiz radye temelin bu kadar yaygın olmasinın sebebi cok iyi olmasi değil, isçiliğinin az olmasıdir. Oysa kirişli radye temel zimbalamaya meydan vermez, kolon altlarinda etriyeli kirişler mevcut olduğundan kirişli radye gevrek kiřilma olan zımbalamayı önler. Ayrica kirisli radyede duzenli bir yuk dağılımi da saglanır. Keşke kirişsiz radye temel yerine kirişli radye temel bu denli yaygın olsa

120 ton demir(donatı) kullanılmış bir binanın deprem dayanımı, 80 ton demir(donatı) kullanılmış bir binanın deprem dayanımina göre daha iyidir diyemezssiniz. Binanın deprem dayanımına betin tek başına karar vermez yada donatı tek başına karar vermez. Binanin deprem dayanımina betonarme sistem karar verir. Betonarme, beton demek degildir. Betonarne demir(donatı) demek değildir. Betonarme, beton ile çeligin beraber oluşturdugu farklı bir malzemedir. 120 ton demir(donatı) kullanmissınızdir ama, mesnet donatiları sık oldugundan araya beton girmiyordur, mesnet donatılarinı/şapolari kısa kesmissinizdir yada elinizdeki artık donatıları kullanmissinizdır, kolon filiz boylariniz biraz, kisadir, etriyeler cok sık ama ucları 135 derece değildir vb... Bu durumlarda 120 ton demir(donatı) kullansaniz ne olur, 130 ton demir(donatı) kullansanız ne olur. Eger betonarme olusturabiliyorsanız binaniz depreme dayaniklidir. Yapı denetin kuruluslarida aslında beton kontrolu, demir kontrolu yapmaz, betonarme kontrolü yapar. Betonarme nedir? Beton ile celigin beraber calıstıgı sistem. Yani beton kisalirsa celik kisalacak, celik uzarsa beton uzayacak. Yani celik betondan siyrilmayacak, yani sık mesnet donatilarindan dolayi kirislerde celik levha olusmayacak... Sonuc olarak, fiziksel olarak çok malzeme kullanmak binayı depreme dayanikli hale getirmez. Malzemenin nerede nasıl kullanildigi önemlidir...

Betonarme kolonlarda kapalı etriye, çirozdan her zaman daha iyidir. Çünkü kapalı etriyeler sargi etkisi yaratır ve kolonun basınç kapasitesini de artirir. Kolon enine donatısı hesaplanirken etriye kolu gibi cirozlarda dikkate alinır. Kolonlarda etriye kol/ciroz arasindaki mesafe max 25fi olmalidir.Eger etriye fi10 ise kollar arasi mesafe 25 x 10= 250 mm=25 cm dir. Yani yatayda her 25 cm de bir etriye kolu yada ciroz görmeniz gerekir. 100cm uzunlugundaki bir kolona tek etriye atarsaniz etriyenin kollari arasindaki mesafe paspaylari ciktiktan sonra (2,5 x 2 = 5cm) yaklasık 100 - 5=95 cm dir. Her 25 cm de bir kol olmasi gerektiginden bu 95 cm lik bolume bir kac tane ciroz atmaniz gerekir. Ama 100 cm lik bu kolona tek eyriye degilde birden fazla kapali etriye atip cirozu azaltabilirsiniz, tercih edilmesi gerekli yolda budur. Görseli inceleyiniz...

Kolonlara bitişik yapılmış, cerceveyi doldurmuş bir duvarda depremde aşağıdaki görseldeki gibi çapraz catlaklar oluşur. Bu normaldir. eger burada perde olsaydi perdede de buna benzer catlaklar olusabilirdi. Gordugunuz uzere dolgu duvar perde gibi calismakta.

Bazen yazılım raporlarinda şöyle bir ifade görülüyor: " MOD BİRLESTİRME YÖNTEMİYLE DEPREM HESABI YAPILDIĞINDAN A1(Burulma duzensizliği) VE B2(Yumuşak kat düzensizliği) DÜZENSIZLİGİNİN ÖNEMİ YOKTUR" Bu ibare mühendisi yaniltıyor, sanki A1 ve B2 onemsiz, dikkate almaya değmez bir duzensizlik durumu gibi bir his yaratıyor. Oysa A1 ve B2 duzensizligi ciddi duzensizlikler ve bu duzensizlikler var ise bu duzensizliklerin etkisini davranişa gercege yakın sekilde yansitabilen MOD BIRLESTIRME yontemi ile yapilmasi zorunlu. Yazilım raporunda da buna dikkat cekiliyor. Bu binalarda ters ücgen seklinde kuvvet dağılımı yapılan esdeger deprem yüküne izin verilmiyor. Deprem hesabinin mod birlestirme yontemi ile yapilmasi ayrica binada burulma olsun bir sey farketmez, binada yumusak kat olsun bir şey farketmez, nasılsa mod birlestirme yöntemi uyguluyorum gibi bir savunmanin arkasina sığınmayi gerektirmiyor. A1 burulma düzensizligi ve B2 yumusak kat duzensizligi hangi metodla deprem hesabi yaparsaniz yapım ciddi duzensizlikler. A1 burulma duzensizligini 1,5 uzerine cikmamasina, B2 yumusak kat duzensizligininde 2,0 uzerine cikmamasina özen gosterilmeli. Mid birlestirme yöntemi ile cözülen binada burulma azalmaz, yumusak kat ortadan kalkmaz. Asagida konuyla ilgili bir çıktidan örnek ekledim. Bu çiktida mod birlestirme ile çözüm yapildigindan A1 ve B2 nin onemsiz olduğu belirtilmekte.

Cirozlar kirissiz temellerde zimbalamaya karşı çok etkilidir. Teorik olarak zimbalama donatisi gerekmese bile belli araliklarka çirozlarin konulmasi zimbalamayi ortadan kaldırır. zimbalana gevrek kırilmadir, ani göcmeye sebep olur.

Betonarme kirislerde boyuna donati olarak farklı caplarda donatilar kullanilabilir. Sıklastirma bölgesindeki etriye aralıklari en kücük boyuna donatinin en fazla 8 katı olabilir. Mesela bir kiriste alt donatı fi12 lik ise(ust donatida fi12 olabilir), bu kirisin sıklastirma bolgesi etriye aralığı en fazla 12x8=96mm=9,6cm olabilir. Yada bir kiriste kullanilan en küçuk alt yada ust donati çapi fi14 ise, bu kirisin sıklastirma bölgesi etriye aralıği 14x8=112mm=11,2cm olabilir. Yazilimlarin bir kısmi bunu kontrol etmez, denetcinin kontrol etmesi gerekir.

Bir proje alacagımız zaman düşünmeliyiz: Benim bu projeyi yapmak icin yeterli bilgim var mı? ben bu projeyi yapabilirmiyim? Yine aynı sekilde bir makam/koltuk teklif edildiginde düşünmeliyiz: Ben bu makamı doldurabilirmiyim, bu makam icin bilgim yeterli mi? Bu konularda gerekirse hayır diyebilmeliyiz.

Sadece TBDY2018'e uygun yapı yapmak depreme dayanıklı yapı yaptığınız anlamına gelmeyebilir. TBDY2018'e göre tasarım, deprem yonetmeligine uygun tasarim yaptıginiz anlamına gelir ve kanun önünde sizi sorumlulukyan kurtarır. Cok garip, cok uç noktalarda ve eksik tasarimlar TBDY2018 'e uygun olabilir. Sonucta yonetmelikler insan yapimidir, kusursuz degildir. Insanlar surekli bir seyler ögrendikçe, yeni depremler yaşadıkca, deprem yonetmeliklerini yenileyeceklerdir. Bu durumda bir önceki yönetmelik gecersiz hale gelir. Bu da bize gösterir ki yonetmelikler kusursuz degildir. Tasarimci olarak muhendis bunun farkinda olmali mutlaka tasarimlarini yonetmeligin uzerinde yapmalıdır. Yönetmelikler Allah yapisi degildir, yönetmelige gore tasarim yapmak her seyin bittigi anlamina gelmez, yönetmelikler vasat muhendislere hitaben yapılır.

Eğer etriyelerin uçlarını 90 derece yaparsanız bunun adı NORMAL ETRIYE dir. Eger etriyelerin ucu 135 derece ise bunun adı ÖZEL DEOREM ETRİYESİDİR. Kolonların tanamında, kolon kiruş birlesim yerlerinde ve kiriş sarılma bölgelerinde tani sıklaştirma bölgelerinde OZEL DEPREM ETRIYELERINI yani uçları 135 derece kıvrılmıs etriyeleri kullanmak zorunludur. Ana kiriş orta bölgelerinde yanı sıklastirma harici bölgelerde NORMAL ETRIYE yani 90 derece uç kıvrılmış etriye kullanilabilir. Uygulana denetçileri etriye uçlarini tek tek kontrol etmelidir.

ben İlyas kaya mimarım firmam var ve asma tavan kaynak alçıpan Uc bandastır kilipi bafıl ve diğer Tava modelleri yapılır Yeni pırojenizde yardımcı olmak istiyorum

Yazılımlar muhendis degildir, yazılımlar tasarim yapamaz. Statik/dinamik tasarım yaparken mühendis olduğunuzu unutmayın. Yazılimlar gelismiş bi hesap makinesidir. Tasarımlarınızı yazılım hata vermesin prensibine gore değil, yönetmelige uygunluk prensibine göre yapın.

Merhabalar, iş arayışındayım. İnşaat mühendisiyim. Farklı ölçekli konut, GES, liman ve endüstriyel tesis projelerinde Saha Mühendisi, Şantiye Şefi ve İmalat Şefi olarak görev aldım. Şantiye yönetimi, kalite kontrol, ekip koordinasyonu ve teknik ofis konularında deneyimliyim. AutoCAD, IdeCAD, Prota Structure, Sta4CAD, SAP2000 ve Office programlarına hakimim. Uygun şartlarda her lokasyonda çalışabilirim.

Malesef uygulama denetçisi olan muhendislerin/mimarların ücretleri ulkemizde genel olarak düşüktür. Yeni mezun bir insaat muhendisi rutin olarak yapi denetim kurulusunda uygulama denetleyerek işe başlar, sanki uygulama önemsizmiş gibi ! Oysa muhteşem bir betonarme proje dahi olsa, uygulamada etriyelerin ucunun 135 derece kıvrilmamasi, bunun dogru düzgün kontrol edilmemesi depreme dayaniksiz bir yapınin ortaya cıkmasına sebep olur. Uygulamayi denetlemek en az tasarim kadar önem arz eder. Yapı denetim kuruluşlarinin uygulama denetcileri i "yeni mezun, tecrubesiz" diyerek az ücret ödemeleri ne kadar yanlış ise, yeni mezun muhendislerinde "bu kadar az paraya ancak bu kadar iş yapılir" mantığı da yanliştır. Uygulama denetciligi tasarımdan bile ciddi bir iştir, işi savsaklamak olmaz. Para az geliyorsa, o paraya o denetim yapilmayacagi düşünülüyorsa, orada calismazssiniz. 100 gr muhendislik, 500 gr muhendislik olmaz, paraya gore muhendislik kalitesi olmaz...

Ereğli’de temel kontrolümüz devam ediyor

Deprem düzgün binaları sevmez, deprem çerceveleri süreklilik arzeden binalari sevmez, deprem çıkmasız binaları sevmez, deprem perdeli binaları sevmez, deprem dösemelerde boşluk olmayan binaları sevmez. Depremin sevmediği binalar yapın...

Yaklaşık 9 metre kazı yapıp, 3 bodrum yapiyorsanız ve radye temel yapiyorsanız bu YÜZEYSEL TEMELDİR. Yaklaşık 15 metre kazı yapıp, 5 bodrum yapıyorsanız ve radye temel uyguluyorsaniz buda YUZEYSEL TEMELDİR. Bodrumsuz bir binada, kazı yapmadan, kazık temel yapiyorsaniz işte bu DERİN TEMELDİR. Yani fiziki kazı ile derin temel, yuzeysel temel taniminin ilgisi yoktur. radye temel, surekli temel, tekil temel hangi kotta yapilirsa yapilsin yuzeysel temeldir. Kazıkli temel hangi kotta yapılirsa yapılsın derin temeldir...

Bir binayı yıkmak kolay degildir. Öyle bir iki yükü/kuvveti az girdiniz diye, yada bir kac kiriste donati az diye bina yikilmaz. Bir tasarimda ve uygulamada art arda 8-10 hata yaparsaniz bina depremde ancak yıkılır.

Cercevelerin birbirine dik(xx yönü ve yy yonu) ve kesintisiz oldugu, analiz raporlarinin 50 sayfada gorulebildigi, ayrintili hesabin YAPILMADIGI bir binanın, cercevelerin surekli olmadigi, egik akslarin oldugu, ayrintili bir sürü hesabin yapildiği, detay bir sürü hesabin verilmek zorunda kalindığı, analiz raporlarinın 500 sayfada gorulebildigi bir binaya göre deprem dayanimı daha iyidir. BASİT TASIYICI SISTEM yapın, fanteziye kacmayin, yuzlerce sayfa cıkti aldim diye övunmeyin.Hesapla deorem dayanim artirilmaz..

TBDY2018' in 4.bölümune gore, 7.bölümüne göre dayanima göre(dogrusal hesap) yapılıyor ve bu binanin kontrollü hasar(KH) performans düzeyini sagladıgı iddia ediliyor. Hasar demek şekil değişikliği demek, hasar demek mafsal demek. Kontrollu Hasar demek, hasarın olacağı yerleri önceden, tasarim asamasinda bilmeniz demek ve bu bildiginiz hasar yerlerinin binanin yıkılmasina/göçmesine sebep olmayacak tarzda olması demek. Dayanima gore hesap nasil yapılıyor? Spektruma gore deprem kuvveti bulunuyor, bu deger 8'e yada 7'ye yada 6'ya yada 5'e bölünerek tasarim yapiliyor, dış etkinin kapasiteden küçük olduğu gösteriliyor Tasarım sonuçlandirılıyor. Bu tasarıma da diyorsunuz ki, KH(kontrollü hasar) sağlandı. İyi de hasar ile şekil degistirme ile ilgili hic bir hesap yapmadınız ki, hasarın kontrollü oldugunu nerden biliyorsunuz? bunun garantisini size kim verdi?

26 yıl önce bugün gercekleşen 17 Agustos 1999 depremi, aynı büyüklükte, ayni yerde şimdi gercekleşse yine aynı yıkımi görürüz, yine aynı can kaybını görürüz. Peki neden? O günden bugüne bir çok inşaat fakultesi açildı bu doğru, o günden bugüne bir çok insaat muhendisi mezun oldu buda doğru o günden bugüne dunya standartlarinda bir deprem yonetmeliği yurürlüge girdi buda dogru, o günden bugüne yapı denetim firmaları faaliyet gostermeye başladı buda doğru, o günden bugüne yazılım sektörü çok gelişti buda dogru, kentsel dönüşüm gibi rant getiren merkezi yerler dışında, tamamen vatandaşın maddi gücüne dayalı bir sistem olustuŕulmaya çalışıldi buda dogru. Ama; 17 Agustos 1999 daki zihniyet ile 17 Agustos 2025 yılındaki zihniyet aynı. Nedir bu zihniyet peki: Bu zihniyet her seçim zamanı imar affı çıkacak diye kacak yapilasmayı artiran zihniyet, Bu zihniyet gercektende imar barişı yada imar affıni çıkaran zihniyet Bu zihniyet, ehil olanlari makamlardan uzaklastiran zihniyet, Bu zihniyet siyaseti imar ve şehircilige sokan zihniyet, Bu zihniyet, bilimi, ilimi uygulamadan uzaklastiran zihniyet, Bu zihniyet depremi dogal afet goren fıtrat goren zihniyet, Bu zihniyet, yonetmeligi uygulayan denetimi kusursuz yapan muhendislerin zorluk çıkarıyor, yatirımı önlüyor diye sürgunlere gonderildiği zihniyet... Özet olarak, hangi kanunu, hangi yonetmeliğı çıkartırrsanız çıkartın, hangi değişikliği yaparsanız yapin, zihniyetimizi değiştirmezsek depremler doğal afet olmaya devam eder, mal kaybı vermeye devam ederiz, sayılmayacak kadar can kaybı vermeye devam ederiz...

Dogal afet nedir? İnsanların kontrolü dışında gerçekleşen, can ve mal kaybına neden olaydır. Fıtrat nedir? Yaradılış gereği, süregelen demektir. Deprem dogal afet değildir, deprem doğal olaydir aynen yağmur yağması, kar yağması, bitkilerin yeşermesi, volkanlarin patlaması gibi.Yağmurun yagması da, kar yağmasi da, volkan patlaması da, denizde dalga olması da dünyanin fıtratında vardır. Anlaşılacagı üzere deprem dogal afet degil doğal olaydır. Dünyada deprem olması garip bir olay değil fıtrat geregi gerçekleşen bir olaydır. Eğer siz imar ile ilgili makamları ehline vermezseniz, depreme dayanıklı yapıya önem vermezseniz, yapıya gore değil kişiye göre ruhsat verirseniz, ikide bir imar affı çıkarırsanız, imara siyaseti sokarsanız, bilime, ilime onem vernezseniz deprem denilen doğal olay, büyük ölçekli can ve mal kaybina neden olur yani dogal olay dogal afete dönüsür. 7.0 büyüklüğünde bir deprem Japonyada olursa dogal olay olarak isimlendirilir, 7,0 büyüklüğündeki deprem Türkiyede olursa doğal afet olarak isimlendirilir. O halde dogal olayları dogal afet haline donüştürmek yada dönüştürmemek insanların elindedir. Sonuç olarak depremler doğal afet değildir, fıtrat değildir. Ancak konuya bu gözle bakarsak çözum bulabiliriz, dogal olaylar, doğal afetlere dönüşmez...

Tehlike ve risk aynı şey degildir. Tehlike, zarara yol açma potansiyeli olan durumdur. Risk ise bu zararın meydana gelme olasılıgidir. Bu yüzden deprem tehlike haritalarina bakilarak ev alinmaz yada oturfugunuz binanin konumuna uygun deprem tehlike haritadina bakarak risk tespiti yapılmaz. Oturdugunuz evin koordinatini girdiginizde deprem tehlike haritasinda buyuk bir deger gorebilirsiniz, bu sizin binanizin büyük risk altinda olduğunu göstermez. Tam tersi oturdugunuz evin koordinatını girdiginizde deprem tehlike haritasinda küçük bir değer gorebilirsiniz, buda sizin evinizin riskinin az oldugu anlamına gelmez. Sonuc olarak deprem tehlike haritalarindaki değerler binanizin riskinin büyük yada küçuk oldugunu göstermez, sadece deprem tehlike haritasindaki degerlere bakılarak ev alınmaz, risk yorumu yapilmaz.

Teorik olarak her bina güçlendirilebilir gözüksede pratikte bu mümkün olmaz. Peki neden? Güclendirmede esas olarak iki yöntem vardır: Birincisi eleman bazinda güclendirme, ikincisi sistem bazında güçendirme. Eleman bazında güclendirmede lokal problemler, kolon mantolaması, lifli polimer uygulamaları gibi yöntemlerlerle halledilmeye çalışılır. Sistem bazında güclendirmede ise binanın taşıyici sisteminin tamamini etkileyecek islemler yapilir, mesela yeni perde/perdeler ilavesi gibi. Güclendirmede en önemli nokta yeni elemanlarla zaten mevcut eski elemanlarin beraber calismasinin sağlanması kisaca yük/kuvvet aktarimınin olabilmesidir. Betonarmede bu işlem ankraj donatiları ile gerceklestirilir. Eski elemanlara ankraj donatilari cakilir/yerlestirilir, bu donatilarin bir kismida yeni elemanlarda/mantolanacak kisimda bulunur ve boylece eski ile yeni arasinda kuvvet aktarimi gerceklestirilir. Ancak ankraj elemanlarinin/donatilarinin eski betona sokulmasi sebebi ile yukleme durumunda kuvvet aktarimini gerceklestirecek bu ankraj donatılarinin eski betondan siyrilmamasi, cıkmaması gerekir. Ankraj donatisi ile eski beton arasindaki aderansin iyi olmasi gerekir. Eger mevcut beton C5(50 kg/cm2), C7(70 kg/cm2)gibi duşük dayanima sahip ise ankraj donatilari deprem aninda orada durmaz ve eski betondan siyrilir, çıkar, eski beton parcalanir. Siz hesaplarda ankraj vb gostersenizde bu bir anlam ifade etmez duruma gelir. Ankraj donatilari ile eski beton arasindaki sürtunmenin cok iyi olmasi gerekir ki donati oradan çıkmasin. Bu baglamda C10(100 kg/cm2)' dan daha düşük beton dayanimina sahip mevcut binalarda saglikli ankraj yapilamadığindan güclendirme yapılmaması, binanın yikilip yeniden yapılması uygun ve gereklidir. Güclendirme calismalarina da mutlaka betonun en az C10(100 kg/cm2) olup olmadigina bakilarak ilk aşamada karar verilmelidir. C10'dan düşük beton dayanimina sahip binalardan uzak durulmalidır.

Ulkenin bir yerinde deprem olsa hazirda bekleyen jeofizik mühendisleri, jeoloji mühendisleri tek tek televizyon kanallarına çıkmaya başlıyorlar. Şu kadar fay kırıldı, derinligi şu kadar, bundan sonra bakın şurada deprem olabilir yada olmaz, deprem olacağınıben söylemiştim vb.. sabahlara kadar konusuyorlar. Hatta bazı jeoloji muhendisleri/jeofizik mühendisleri o kadar ileri gidiyor ki depremde yikilan evin fotografina bakarak yumusak kat, zayıf kat gibi teşhisleride koyabiliyor. Yapılarin depreme dayanıkli olmasinda birinci paydaş insaat muhendisleridir. Türkiye bilinen yaklaşık 500 fay vardir. 40-45 tane sehir fay hattinda kuruludur. Bu bilgilere gore ulkede deprem olacak demek icin jeoloji/jeofizik muhendisi olmaya gerek yoktur. Adeta faylarla kaplı ulkede, herhangi bir fay uzerinde deprem olacak demek, e ay, 5 ay, 1 yil sonrada deprem olunca ben depremi bildim demek abesle istigaldir. Turkiyede bundan sonra da degisik yerlerde bir süru depreme şahit olacağiz ama bu bizim ilerideki depremleri bildigimiz anlamina gelmez. Ayrica 2 km fay kirildi, 3 km fay kırildi, 6.5 buyuklugunde okacak, 6.1 buyuklugunde olacak, şuradaki fay kirılacak gibi gereksiz yorumlar tahminler ulkenin depreme dayanikli yapi uretim felsefesini hic etkilemez. Deprem yonetmeligimiz cok iyi, dunya standartlarinda bir yönetmeliktir. Deprem yarin olacak desemde, deprem 1 yil sonra olacak desemde ayni deprem yonetmeligine gore tasarim yapilir. Esas olan depremin nerede ne zaman olacagi, kac km fay kırilacagi, fay derinligi degildir. Esas olan binalarin deprem yonetmeligine uygun yapilmasi ve uygun kontrol edilmesidir, depremle ancak boyle başa çikabiliriz. Bir an once her deprem sonrasi televizyonlarda saatlerce anlamsiz, bilgi veren, bazen milleti panige sevkeden, ben demistim, sen demistin kısir dongusune sebep olan ama depreme dayanikli yapilasmaya/ sehirlesmeye pek yarari olmayan bu jeoloji ve jeofizik muhendislerinin biraz kendini toparlamasi medyaninda polemikten ziyade sorun çözücü programlar yapmasi daha uygun olabilir. Bu konuda en cok yararlanilacak kisiler insaat muhendisleri olmalidır, yazıli ve gorsel basinda yeterince insaat muhendislerine yer verilmemektedir.

SINDIRGI : Kırılan, bozulan, parçalanan...

Geçmiş olsun Balıkesir...

https://m.youtube.com/watch?v=jQRESfGD_CI izleyiniz...

İnşaat muhendisi sadece binanin statik/dinamik etkiler altında ayakta kalması için tasarım yapmaz. Ayni zamanda tasarladığı binanın nasıl yıkılacagınada karar verir. Mühendislik görmüs bir bina depremde tabiki hasar görür, bu doğaldır çünkü tasarım felsefesi budur. Ancak mühendislik görmüş bir bina görseldeki gibi yıkılmaz. Görseldeki bina ya tasarım aşamasında yada uygulama aşamasında mühendislik görmemiş bir binadır. Bina yikım sekline bakarak rahatlıkla binanın mühendislik görüp gormediğini anlayabilirsiniz.

Deprem kuvveti sisteme dısaridan etkiyen bir kuvvet değildir? Bir cerceveye/sisteme sizin yatay bir ok ile gosterdiginiz kuvvet deprem kuvveti falan değildir, sadece hesapları basitlestiren bir modeldir. Deprem kuvveti sistemin kendi urettiği bir kuvvettir. Bu kuvvetin nerede/nasıl uretildiği bilinirse önlem ona göre alınabilir. F=m x Sae. Burada (m) kütleyi, (Sae) binadaki ivmeyi temsil eder. (F) indiside depem kuvvetidir. O halde bir yerde (F) deprem kuvveti oluşması icin mutlaka (m) kutlesinin olmasi gerekir, kütle yoksa deprem kuvveti yoktur, kütle küçukse deprem kuvveti küçüktür, kutle büyukse deprem kuvveti büyuktür. Peki binada kütle nerede bulunur? Binada kütle zerrecikleri her noktada bulunur, döşemenin her noktasinda, kirişın her noktasında, kolonun her noktasında... O halde her noktada kütlecikler varsa F= m x a geregi her noktada da deprem kuvveti oluşabilir. O halde kutlenin oldugu her yeri iyi tasarlamak gerekir. Birleşim noktalarinda topaklanmiş yogun kutle oldugundan malum burada daha büyük deprem kuvveti oluşur. Sonuc olarak deprem kuvveti kütlenin oldugu her yerdedir, modelde gosterdiginiz gibi deprem kuvveti bir cerceveye soldan yada sagdan etkiyen bir kuvvet degildir, o sadece bir modeldir. Buradan bir cikarim yapacak olursak, kütlesi nispeten az binalar tasarlanırsa deprem kuvveti de nispeten az oluşur. Deprem agır cephe kaplamalarinı sever, deprem mermeri sever. Çunku bunlar buyuk deprem kuvvetlerine sebep olur. Cephe kaplaması yapmayabiliriz yada tugladan cephe kaplamasi yapmayabiliriz, yer kaplamasi mermer degilde ince karo yapilabilir. Eger deprem kuvvetinin kütle ile ilintili oldugunu bilirseniz gr hesabi bile yaparsinız....

HIZLI TARAMA İLE BİNA DEPREM GÜVENLİĞİNİN BELİRLENMESİ Betonarme binalarda hızli tarama adı altında gözlemsel incelemeler yapılıyor, projeye bakılıyor, duzensizliklere bakılıyor ve bina deprem güvenlıği hakkında rapor hazırlanıyor, bina depreme dayanıklı yada dayanıksız deniyor. Boyle bir calismayla bina deprem güvenligi belirlenemez. Bazı firmalar da var ki karot üzerine yogunlaşmış, 3-5 yerden karot aliyor, gözle inceliyor ve bina depreme dayanıkli yada dayanıksiz deniyor. Böyle bir calışmayla da binanin deprem dayanimi belirlenmez. Deprem gibi komplex bir davranisin etkisi hızli tarama denilen, bir çok varsayımlara dayanan tekniklerle belirlenemez. Belirlendigi sanılsa da cok yanıltici olur. Bina deprem dayanimi, zemin etudleri dahil gerekli bilgilerin toplanmasi, laboratuvar sonuclarinin elde edilmesi ve sistemin modellenerek performans a alizi yapilmasiyla bulunur. Bu surecte cok uzun degildir. Hizli tarama adi altında vatandas yaniltilmamalıdir. Yönetmelige gore yapılan Risk analizi neticesinde bile binanin guvenli oldugu, can guvenliginin saglandigi anlami çıkmaz.Bu baglamda hızli tarama adı altinda yapilan bina dayanım raporlarina itibar etmek, körü körüne baglanmak dogru degildir. Deprem dayanimi hızlıca belirlenemez, bu kadar basit değildir.

Proje Müdürü, proje hedeflerine ulaşmaktan sorumlu ekibi yönlendirmek için performans gösteren kuruluş tarafından atanan kişidir. Organizasyonel yapıya bağlı olarak, bir proje müdürü fonksiyonel bir yöneticiye rapor verebilir. Proje Müdürleri, çalışmaları proje ekibi ve diğer paydaşlar aracılığıyla gerçekleştirir. Etkili proje müdürlerinin, durumları analiz etmelerine ve uygun şekilde etkileşime geçmelerine yardımcı olacak bir etik, kişilerarası ve kavramsal beceri dengesine sahip olmaları gerekir. Bir Proje Müdüründe olması gereken özellikleri şöyle sıralayabiliriz: • Liderlik, • Takım oluşturma • Motivasyon, • İletişim, • Etkileme, • Karar verme, • Politik ve kültürel farkındalık, • Müzakere etme, • Güven inşası, • Çatışma yönetimi kabiliyeti.

Özellikle yüksek ivmelerle tasarım yapılan bölgelerde, perdeli çerceveli tasiyici sistemlerde kolon alt ve üst uçları mafsal tanimlanıp tüm deprem etkilerinin perdelerce alınmasınin saglandığı duruma bakılabilir. Böylece tasarim depreminde yada tasarim depreminden daha büyük depremde kolonlar hasar görüp moment taşımaz gale geldiginde perdelerin binayı ayakta tutması garanti altina alinmış olur. Ancak bu durumda, kolonlarin tamami mafsallasma kabulünden sonraki tesirlere göre , perdeler dizayn edilmelidir. Her tür binada bu uygulanabilir.

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TERCİH EDİLMELİ Mİ? 1-13 Agustos 2025 tarihleri arasinda universite tercihleri yapılacak. Uzun bir suredir artık insanlar calışacagı işi/sektörü seçme konumunda degil. Işsizlik çok yüksek, iş sahibi olanlarında genelde geliri yetersiz. Üniversite tercihlerinde de bu genel durum mutlaka göz önünde bulundurulmalı. Hayalimdeki meslek, idealim, cok seviyorum gibi nedenlerle meslek tercihi yapılacak durum yok. Ülkede 130-140 tane inşaat fakültesi var, yılda 3000-4000 inşaat muhendisi mezun oluyor. Ulkede toplam 160000 civarı inşaat muhendisi var.Ulkede neredeyse her 500 kişiden biri insaat mühendisi. Son yillarda zaten insaat fakultelerinin kapasiteleri %75 oraninda doluyor, köklü bazı üniversiteler bile kontenjanlarıni dolduramiyor. Anlasılacagı üzere büyük bir insaat mühendisi arzı var ama talep yetersiz, dolayisiyla insaat muhendisliginde işsizlik fazla, ücretler çok düşük. 15 yıl önce bir inşaat muhendisi gelir anlamında bir hukukcu ile bir doktor ile hemen hemen aynı seviyede idi, bugün ise durum çok farklı. Kendini yetistiren her zaman is bulur mottosu da dogru degil. Bilgi duzeyleri anlaminda tecrube anlaminda insanlar farklı seviyelerde olabilir ki vasat bir mühendis olmakta ayrıca suç degil. Vasat mühendislerde para kazanmak, karnını doyurmak zorunda. Sonuç olarak ulkemiz dahil dünyanin hangi ülkesinde olursa olsun her 500 kisiden birinin insaat mühendisi olduğu yerde issizlik ve düşük gelir kacınılmazdir. Kendinizi yetistiirsenizde, vasat muhendiste olsaniz issizlik ve düşük gelir sizi etkiler. İnşaat muhendisligini cokta sevseniz, idealinizde olsa, bu sene, önümuzdeki sene, ondan sonraki sene insaat muhendisliği bolumlerini tercih etmek uygun değil gibi gorünüyor. Tercihlerde meslek sevgisinden ziyade, para kazanma, karnını doyurma, hayatı dogru duzgün idame ettirme düşüncesı baskın olmalı, tercihler buna gore yapılmalı.

ZEMİN İYİLEŞTİRMESİ YAPILARAK ZEMİN GURUBUDA İYİLEŞTİRİLEBİLİR Mİ? Binanın altındaki zemin binada oluşacak ivmeyi artırabilir yada azaltabilir. Genel olarak bina altındaki zemin nispeten kötü/yumuşak ise oluşacak yer ivmesi büyüyerek binaya ulaşırken, zemin nispeten iyi/sert ise oluşacak yer ivmesi binaya büyümeden yada küçülerek ulaşır. TBDY2018 TABLO 2.1 de zemin etki faktörleri(zemin büyütme katsayıları) belirtilmiştir. TABLO 2.1 incelenirse Ss değerinin(ivme) 0.75'ten büyük olduğu durumlarda ZC zeminde zemin etki faktörünün(zemin büyütme katsayısının) 1,2 olduğu görülürken, ZB zeminde ise zemin etki faktörünün(zemin büyütme katsayısının 0,9 olduğu görülebilir. O halde zemin gurupları ivmeyi büyütebilir yada küçültebilir ve dolayısıyla tasarımı etkileyen bir faktördür. Aynı bina ZC zeminde nispeten büyük bir ivmeye göre tasarlanırken, söz konusu bina ZB zeminde daha küçük bir ivmeye göre tasarlanmaktadır. Burada aklınıza şu soru gelebilir : Temelin kaç metre altına kadar olan derinlik binada oluşacak ivmeyi artırır yada azaltır? Binanın altında 100 metre derinlikteki bir zeminin binada oluşacak deprem kuvvetine etkisi yoktur. Temel altından itibaren belli bir derinliğe kadar olan kısmın binaya etkisi vardır. Bu yüzden zemin gurupları belirlenirkende belli derinlik dikkate alınır. Temel alt kotundan itibaren 30 metre derinliğe kadar olan zeminin cinsi binada oluşacak deprem kuvvetinde etkilidir. Yani temel altından itibaren 30 metrelik kısmın içeriği belirlenmelidir. Temel altından itibaren 30 metrelik kısımdaki zeminin (Vs) kayma dalgası hızı, 30 metrelik kısımdaki zeminin SPT sayısı ve yine 30 metrelik kısımdaki zeminin (Cu) kayma dayanımı zemin gurubunda etkilidir. Yani 100 metrelik, sondaj, 80 metrelik sondaj yapmak gereksizdir. O halde temel altından itibaren 30 metrelik derinliğe kadar olan zeminin içeriğinin iyi bilinmesi gerekir. Bu bilgiler işığında zemin iyileştirme durumuna bakalım. Zemindeki bir takım hastalıklardan dolayı zemin iyileştirmesine gerek duyulabilir. Nedir bu hastalıklar: Şişme olabilir, sıvılaşma olabilir, fazla oturma olabilir, taşıma gücü eksikliği olabilir vb. Zemin iyileştirmelerinde 300-500 metrekarelik parsellere jetgrout uygulanabilir, deepmix uygulanabilir, taş kolon uygulanabilir. İyileştirme uygulanan derinliklerde 8 metre, 10 metredir. Oysa binadaki ivmeyi azaltan yada çoğaltan zemin kısmı temel altından itibaren 30 metrelik kısımdır. Yani 300-500 metrekarelik parsel 8 metre, 10 metre derinlikte iyileştirilerek zemin gurubu değiştirilemez. Zemin gurubuda iyileştirilmek isteniyorsa, ZD zemin ZC yapılmak isteniliyorsa yada ZE zemin ZD yapılmak isteniyorsa yüzbinlerce metrekarelik zeminin tamamı 30 metre derinlikte iyileştirilmelidir. Ancak bu takdirde zemin gurubu değiştirilebilir. Zemin ve temel etüdlerinde ZE zeminin iyileştirme sonrası ZD zemine çevrildiği yada ZD zeminin iyileştirme sonrası ZC zemine çevrildiği zaman zaman görülsede yukarıda anlattığım nedenlerden dolayı bu mümkün değildir. Bilinçsizce yapılan bu zemin gurubu iyileştirmeleri daha küçük deprem kuvvetlerine göre yapıların tasarlanmasına sebep olmaktadır. Bu bağlamda iyileştirme sonrası zemin gurubu değiştirilmesine izin verilmemelidir.

.

.

.

3d görselleştirme

.

.

Türkiye'nin her bölgesinde anlaşılması halinde alçı, sıva, mantolama ve boya işleri yapan ekibim bulunmaktadır. ihtiyaç olması halinde ulaşmanızı rica ediyorum.

.

..

.

Tasarimlarda birinci mod kütle katılım orani ne kadar büyükse binaniz o denli düzenlidir. Hele birinci mod kütle katilım oraniniz %70 ve uzerinde ise mukemmel deprem davranısına yaklaşıyorsunuz demektir.

Bazen rastlıyoruz: Betonarme binalarin çatıları/çatı arası piyesleri celik yada hafif çelik malzemeden yapılıyor. Tasarımina baktığımızda da son kat dösemesinin hareketli yükünün artırılarak celik yada hafif celik bölümün sisteme yansıtıldigı görülüyor. Bu model hatalı. catı/çatı arası bölüm celik yada hafif celik ise basta ruzgar ve kar etkisi düsunülerek ayrica mutlaka özenle modellenmeli çatının tasiyıcı sistemi oluşturulmalı. Alta kısım ne kadar önemliyse celik/hafif celik catı da önemli.

Perde beton dökümümüz tamamlandı

Kalıp kontrolü👍

.

Kozluda Temel betonumuz devam ediyor

.

Çelik birleşim bölgeleri tasarımında , aynı birleşim bölgesinde hem kaynak hem bulon kullanılamaz. Birleşim bölgesinin tamamı ya kaynaklı olarak tasarlanır yada bulonlu olarak tasarlanır çünkü calısma prensipleri farklidır...

Çaycumada şantiyemizde beton dökümü devam ediyor

Devrekte yapılan villa projemizin temelini kontrol ettik

Bazı tasarımlarda, ozellikle tekil temellerde yada surekli temel ampatmanlarinda 1,853m, 2,442 m gibi ölçüler görüyoruz. Betonarmede bu tip tasarimlar uygun degildir. 1,90m yada 2,45m. gibi uygulanabilir/gerekli duyarlığa sahip tasarim yapmak gerekir. Betonarmede (mm) bazinda imalat yapılmaz/yapılamaz.

Yağmurda beton dökülmez. Yagmur kuvvetlide yağsa, çiselesede yağmurda beton dökülmez, bunun bir kaç nedeni vardır: Birincisi beton dökerken yagan yagmur betondaki su/çimento oranıni degistirir ve dayanım azalır. İkincisi betona katılan su ıçme suyu kalitesindedir,içmeyeceğiniz suyu betona katamazsınız, yagmur suyu ise aşaği düsene dek degisik katmanlarda kirlenir, kimyasal maddelere maruz kalabilir. Beton dömtukten sonra en az 6-8 saat yagmur yağmamalıdır.Meteorolojiyle göruşülmelidir.

Başlıyoruz👷‍♀️

.

Erzurum'un Aziziye ilçesinde yer almakta olan, proje müellifliğini ve şantiye şefliğini üstlendiğimiz CMK GARDEN için yapmış olduğumuz cephe tasarımı. 3+1 daire seçenekleriyle pek yakında sizlerle...

.

Narlı tren istasyonu. Maraş /Pazarcık depreminde bu hale geldi. Küçük bir yapıydı. Ne anlıyoruz bundan? Demek ki fay hattı uzerine bina yapılmaz. Deprem yönetmeliğine uygun olsa da bina yapılmaz. Deprem kuvveti denilen şey aslinda bir öteleme talebidir. 2 metrelik, 3 metrelik oteleme talebini hiç bir yapı karşilamaz. Teknoloji gelişti, bilim ilerledi, artık her yere bina yapılabilir sözüne inanmayın. Fay hattı üzerine, fay hattının yanına yapılan bina ayakta durmaz. Fay hattından uzak durun..